Systemische sclerose, ook bekend als sclerodermie, is een zeldzame auto-immuunziekte die wordt gekenmerkt door de verharding en verdikking van de huid en inwendige organen. Deze aandoening treft het bindweefsel, waardoor het stug en minder elastisch wordt. Systemische sclerose kan milde tot ernstige klachten veroorzaken, afhankelijk van de mate van weefselbetrokkenheid.
In de westerse geneeskunde wordt de aandoening beschouwd als een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem onterecht gezond bindweefsel aanvalt. Dit leidt tot overmatige collageenproductie, waardoor organen en bloedvaten verharden. Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) ziet systemische sclerose als een gevolg van Qi- en Bloedstagnatie, Damp-Hitte accumulatie, en een tekort aan Nier- en Miltenergie. TCM-behandelingen richten zich op het verbeteren van de doorbloeding, het verminderen van ontstekingen en het versoepelen van het bindweefsel.
Westerse Geneeskunde en Behandeling
Oorzaken en risicofactoren:
- Genetische aanleg
- Auto-immuunreacties
- Omgevingsfactoren zoals blootstelling aan chemicaliën
- Ontstekingsprocessen en vaatziekten
Symptomen:
- Verdikking en verharding van de huid, vooral op handen, gezicht en voeten
- Koude en gevoelloze vingers (fenomeen van Raynaud)
- Spijsverteringsproblemen zoals zuurbranden en slikproblemen
- Kortademigheid en longfibrose
- Gewrichtspijn en spierzwakte
Westerse behandelmethoden:
- Immunosuppressiva: Vertragen de immuunreactie
- Vasodilatatoren: Verbeteren de bloedtoevoer naar extremiteiten
- Fysiotherapie: Helpt bij het behouden van mobiliteit en flexibiliteit
- Maagzuurremmers: Behandelen gastro-intestinale klachten
- Pijnstillers en ontstekingsremmers: Verminderen spier- en gewrichtspijn
TCM-kijk op Systemische Sclerose
Volgens TCM ontstaat systemische sclerose door een stagnatie van Qi en Bloed, Nier- en Miltdeficiëntie en Damp-Hitte accumulatie. Hierdoor ontstaat een verstoring in de circulatie en een verstijving van bindweefsel.
TCM Behandelingen voor Systemische Sclerose
Acupunctuur en Laseracupunctuur
Systemische sclerose is een ernstige auto-immuunziekte. Het bindweefsel verhardt, de doorbloeding vermindert en organen raken beschadigd. Westerse therapieën vertragen het ziekteproces, maar genezen niet. Daarom groeit de vraag naar aanvullende behandelmethoden. Acupunctuur en laseracupunctuur bieden hierbij waardevolle perspectieven.
Acupunctuur versterkt het zelfherstellend vermogen. Door stimulatie van specifieke punten verbetert de microcirculatie en ontspant het bindweefsel. Patiënten ervaren minder pijn, meer mobiliteit en een betere doorbloeding. Volgens de TCM herstelt acupunctuur de balans tussen Qi (气) en Bloed (血, Xuè). Het voedt Yin (阴) en ondersteunt Yang (阳). Zo ontstaat harmonie in organen en meridianen.
Laseracupunctuur vormt een moderne uitbreiding van de klassieke methode. De behandeling is pijnloos en non-invasief. Het laserlicht dringt diep door en activeert biologische processen. Het stimuleert de mitochondriën, waardoor de energieproductie in de vorm van ATP duidelijk toeneemt. Tegelijkertijd vermindert het ontstekingsreacties, waardoor weefselschade beperkt blijft. Laseracupunctuur bevordert ook celproliferatie, wat het herstel versnelt. Bovendien verbetert de microcirculatie, waardoor zuurstof en voedingsstoffen de weefsels efficiënter bereiken. Daarnaast verhoogt het de productie van groeifactoren die de opbouw van weefsel ondersteunen. Het licht wekt fotochemische reacties op die regeneratieve processen versterken en werkt als krachtige antioxidant door cellen te beschermen tegen oxidatieve stress.
Belangrijke acupunctuurpunten bij systemische sclerose zijn:
- LI4 (合谷, Hé Gǔ) – bevordert circulatie en verlicht pijn.
- ST36 (足三里, Zú Sān Lǐ) – versterkt Qi en immuunfunctie.
- SP6 (三阴交, Sān Yīn Jiāo) – harmoniseert Yin en voedt Bloed.
- BL23 (肾俞, Shèn Shū) – ondersteunt Nierenergie en vitaliteit.
- LR3 (太冲, Tài Chōng) – reguleert de vrije stroom van Qi en vermindert spanning.
De combinatie van acupunctuur en laseracupunctuur werkt synergetisch. Naalden openen meridianen en reguleren energetische balans. Laserstralen versterken de celactiviteit en weefselherstel. Hierdoor nemen pijn en stijfheid sneller af. De integratie van beide methoden vergroot de effectiviteit en verhoogt de levenskwaliteit van patiënten met systemische sclerose.
Chinese Kruidenbehandeling
Chinese kruiden spelen een centrale rol binnen de Traditionele Chinese Geneeskunde. Zij herstellen balans, voeden organen en ondersteunen vitaliteit. Bij systemische sclerose richten formules zich op het verbeteren van circulatie, het voeden van Yin en Bloed, en het verminderen van stijfheid en pijn. Daardoor verbeteren ze zowel de energiestroom als het herstel van weefsels.
Een eerste belangrijke formule is Dang Gui Si Ni Tang (当归四逆汤). Deze klassieke combinatie verwarmt de meridianen, voedt Bloed en bevordert circulatie. Zij is effectief bij koude ledematen en pijnlijke stijfheid, vaak aanwezig bij sclerose.
Daarnaast speelt Bu Zhong Yi Qi Tang (补中益气汤) een versterkende rol. Deze formule tonifieert Qi en ondersteunt de Milt en Maag. Hierdoor verbetert de opname van voedingsstoffen en neemt de algemene weerstand toe. Patiënten voelen zich minder uitgeput en ervaren meer energie.
Een derde waardevolle formule is Gui Zhi Fu Ling Wan (桂枝茯苓丸). Deze formule beweegt Bloed en verdrijft stase. Zij vermindert fibrose en bevordert soepele doorstroming. Hierdoor neemt de stijfheid in spieren en bindweefsel af.
Tot slot biedt Yi Guan Jian (一贯煎) ondersteuning bij Yin-leegte. De formule voedt Lever-Yin, bevochtigt droogte en verzacht spanning. Zij helpt tegen droge huid, vermoeidheid en pijnlijke contracties.
Door deze formules zorgvuldig te combineren met acupunctuur en leefstijlaanpassingen ontstaat een brede en krachtige behandelaanpak. Patiënten profiteren van verbeterde circulatie, minder klachten en meer vitaliteit.
TuiNa-massage
TuiNa-massage vormt een belangrijk onderdeel van de Traditionele Chinese Geneeskunde. De therapie richt zich op het herstellen van balans in het lichaam. Zij wordt vaak gecombineerd met acupunctuur en kruiden. Bij systemische sclerose ondersteunt TuiNa de doorbloeding, vermindert pijn en bevordert ontspanning.
De therapeut gebruikt verschillende technieken. Kneden stimuleert de spieren en verbetert de circulatie. Drukken richt zich op diepere lagen en activeert de meridianen. Wrijven en rollen maken het bindweefsel soepeler en verlichten stijfheid. Iedere techniek wordt aangepast aan de conditie van de patiënt.
Belangrijke acupressuurpunten spelen hierbij een centrale rol. LI4 (合谷, Hé Gǔ) verlicht pijn en bevordert circulatie. ST36 (足三里, Zú Sān Lǐ) versterkt Qi en verhoogt vitaliteit. SP6 (三阴交, Sān Yīn Jiāo) harmoniseert Yin en ondersteunt de doorstroming. BL23 (肾俞, Shèn Shū) voedt de Nieren en versterkt de rug. LR3 (太冲, Tài Chōng) reguleert de vrije stroom van Qi en ontspant spanning.
TuiNa werkt op verschillende niveaus. De massage verbetert de bloedcirculatie en verhoogt de toevoer van zuurstof en voedingsstoffen. Tegelijkertijd vermindert zij stress en bevordert zij emotioneel evenwicht. Bovendien harmoniseert TuiNa de Qi-stroom, wat het zelfherstellend vermogen versterkt.
Door haar brede werking vormt TuiNa een waardevolle aanvulling op andere behandelingen. Patiënten met systemische sclerose ervaren daardoor vaak meer flexibiliteit, minder pijn en een verbeterde levenskwaliteit.
Preventie- en Voedingsadviezen
Voeding speelt een fundamentele rol in de behandeling van systemische sclerose. Zij beïnvloedt direct de energiehuishouding, de circulatie en de mate van ontsteking. Een uitgebalanceerd voedingspatroon ondersteunt herstel en voorkomt verergering van klachten.
Aanbevolen voedingsmiddelen:
- Gember (姜, Jiāng) en kaneel (桂皮, Guì Pí) stimuleren de circulatie en verdrijven koude. Dit helpt tegen stijve en pijnlijke ledematen.
- Zoete aardappel (甘薯, Gān Shǔ) en pompoen (南瓜, Nán Guā) versterken de Milt en bevorderen de spijsvertering. Hierdoor neemt energie toe en vermindert vermoeidheid.
- Zwarte sesamzaad (黑芝麻, Hēi Zhī Má) en walnoten (核桃, Hé Táo) voeden de Nieren, versterken het Jing (精) en ondersteunen de huid.
- Rode dadels (红枣, Hóng Zǎo) en goji-bessen (枸杞子, Gǒu Qǐ Zǐ) voeden Bloed en verbeteren de doorbloeding. Zij verlichten vermoeidheid en ondersteunen de weerstand.
Te vermijden voedingsmiddelen:
- Rauwe en koude voedingsmiddelen verzwakken de Milt en verergeren stagnatie. Hierdoor vermindert de circulatie en verergert vermoeidheid.
- Zuivelproducten en suiker bevorderen Damp en verhogen ontstekingen. Dit kan klachten van huid en gewrichten versterken.
- Gefrituurd en pittig voedsel genereert Damp-Hitte en kan huidproblemen verergeren. Het veroorzaakt roodheid, jeuk en meer spanning in het bindweefsel.
Door warme, voedende en circulatiebevorderende voeding te kiezen, kunnen patiënten hun herstel ondersteunen. Het vermijden van belastende voeding voorkomt verergering van klachten. Deze voedingsrichtlijnen sluiten aan bij de TCM-principes van balans, harmonie en preventie.
Acupunctuur en Gezondheidscentrum Chen
Bij Acupunctuur en Gezondheidscentrum Chen in Rotterdam bieden wij effectieve behandelingen voor systemische sclerose met acupunctuur, kruidenformules en voedingsadviezen. Onze holistische aanpak helpt bij het verbeteren van de bloedcirculatie, het verminderen van stijfheid en het reguleren van het immuunsysteem. Maak een afspraak via Acupunctuur Rotterdam en ontdek hoe wij je kunnen helpen.
Literatuurlijst
- Karatay S, Uzkeser H. Beneficial Acupuncture Treatment For Systemic Sclerosis which was Non-Responsive To Medications. Acupunct Electrother Res. 2015;40(3):205-14. doi: 10.3727/036012915×14473562233021. PMID: 26829845.
- Showalter K, Hoffmann A, DeCredico N, Thakrar A, Arroyo E, Goldberg I, Hinchcliff M. Complementary therapies for patients with systemic sclerosis. J Scleroderma Relat Disord. 2019 Oct;4(3):187-199. doi: 10.1177/2397198319833503. Epub 2019 Mar 29. PMID: 35382503; PMCID: PMC8922560.
- Assar S, Khazaei H, Naseri M, El-Senduny F, Momtaz S, Farzaei MH, Echeverría J. Natural Formulations: Novel Viewpoint for Scleroderma Adjunct Treatment. J Immunol Res. 2021 Jun 24;2021:9920416. doi: 10.1155/2021/9920416. PMID: 34258301; PMCID: PMC8253639.
- Mayo Clinic. (n.d.). Systemic Sclerosis (Scleroderma): Symptoms and Causes. Retrieved from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/scleroderma/symptoms-causes/syc-20351952
- Mayo Clinic. (n.d.). Systemic Sclerosis (Scleroderma): Diagnosis & Treatment. Retrieved from https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/scleroderma/diagnosis-treatment/drc-20351957
- UMC Utrecht. (n.d.). Systemische Sclerose. Retrieved from https://www.umcutrecht.nl/nl/ziekte/systemische-sclerose?lang=en
- National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases (NIAMS). (n.d.). Scleroderma. Retrieved from https://www.niams.nih.gov/health-topics/scleroderma
- National Center for Biotechnology Information (NCBI). (n.d.). Systemic Sclerosis Overview. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430875/
- Leiden University Medical Center (LUMC). (n.d.). Systemic Sclerosis (SSc). Retrieved from https://www.lumc.nl/en/afdelingen/reumatologie/systemic-sclerosis-ssc/
Disclaimer:
De informatie op deze website is uitsluitend bedoeld ter algemene voorlichting en vervangt geen professioneel medisch advies. Acupunctuur & Gezondheidscentrum Chen behandelt volgens de principes van de Traditionele Chinese Geneeskunde als complementaire zorg, aanvullend op reguliere medische behandelingen.