Bursitis is een ontsteking van een slijmbeurs (bursa), een met vocht gevulde structuur die wrijving tussen botten, spieren en pezen vermindert. De aandoening komt vaak voor in gewrichten die herhaaldelijk worden belast, zoals de schouder, elleboog, heup of knie. Bursitis kan acuut of chronisch zijn en veroorzaakt meestal pijn, zwelling, stijfheid en beperkingen in het bewegen van het aangetaste gewricht.
Westerse oorzaken en behandelmogelijkheden
Volgens de westerse geneeskunde ontstaat bursitis doorgaans door:
- Overbelasting of herhaalde bewegingen
- Druk op een gewricht
- Trauma of letsel
- Infecties (septische bursitis)
- Reumatische aandoeningen zoals jicht of reumatoïde artritis
Symptomen van bursitis zijn onder andere:
- Lokale pijn die verergert bij beweging of druk
- Zwelling en roodheid
- Beperkte beweeglijkheid van het gewricht
Behandelingen in de westerse geneeskunde richten zich op:
- Rust en het vermijden van belastende bewegingen
- IJsapplicatie en ontstekingsremmende medicatie (NSAID’s)
- Fysiotherapie om mobiliteit te behouden
- Injecties met corticosteroïden
- Antibiotica bij infectieuze bursitis
- Chirurgie in zeldzame, ernstige gevallen
TCM-visie op bursitis
In de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) wordt bursitis gezien als een blokkade in de vrije stroom van Qi en Bloed in de meridianen. Deze stagnatie leidt tot pijn, zwelling en verminderde beweeglijkheid. Vaak ligt de oorzaak in externe factoren zoals invasie van Wind-Koude of Wind-Damp, of interne tekorten van Qi, Bloed of Nier-Yang.
Veelvoorkomende TCM-patronen bij bursitis zijn:
- Qi- en Bloedstagnatie: scherpe pijn, stijfheid, mogelijk na trauma
- Wind-Koude-Damp-obstructie: zeurende pijn, stijfheid, verergering bij kou of vocht
- Lever- of Niertekort: chronische gewrichtsklachten, zwakke pezen
De TCM-behandeling is gericht op het opheffen van stagnatie, verdrijven van pathogene factoren, versterken van de onderliggende tekorten en het herstellen van de balans.
Oost en West: een gecombineerde aanpak
Een integrale behandeling van bursitis combineert het beste van beide werelden. Westerse therapieën zijn effectief voor snelle symptoombestrijding, terwijl TCM bijdraagt aan het versterken van het lichaam, het verbeteren van de circulatie en het voorkomen van terugval. Acupunctuur, kruiden en TuiNa-massage kunnen uitstekend samengaan met fysiotherapie en rust.
TCM-behandelingen
Acupunctuur en laseracupunctuur
Bursitis veroorzaakt pijn, bewegingsbeperking en ongemak. Effectieve behandelmethoden zijn essentieel om herstel te versnellen en blijvende schade te voorkomen. Westerse behandelingen zoals rust en medicatie bieden vaak slechts tijdelijke verlichting. Daarom zoeken steeds meer patiënten naar aanvullende therapieën.
Acupunctuur ondersteunt het herstel. Door fijne naalden te plaatsen op specifieke meridianen vermindert pijn en herstelt de energiestroom (Qi). Dit bevordert genezing en vermindert spierspanning. Bekende punten zijn:
- LI-4 (Hegu, 合谷) – vermindert pijn en ontspant.
- LI-11 (Quchi, 曲池) – reduceert ontsteking.
- SJ-5 (Waiguan, 外关) – verlicht schouderpijn.
- LI-15 (Jianyu, 肩髃) – bevordert beweeglijkheid in de schouder.
- ST-36 (Zusanli, 足三里) – versterkt algehele vitaliteit en afweer.
Laseracupunctuur biedt extra voordelen.
Het stimuleert mitochondriën, waardoor cellen meer energie produceren. Ontstekingen nemen af. Celproliferatie versnelt weefselherstel. De microcirculatie verbetert en groeifactoren worden actiever. Fotochemische reacties activeren antioxidanten die weefselschade verminderen. Dit leidt tot een sneller en dieper herstelproces.
De combinatie werkt sterker.
Acupunctuur reguleert energie en doorstroming. Laseracupunctuur ondersteunt dit met krachtige biomedische effecten. Samen verminderen zij pijn, bevorderen genezing en herstellen het evenwicht in het lichaam.
Chinese kruidenformules
Afhankelijk van het patroon kunnen verschillende kruiden worden ingezet:
- Du Huo Ji Sheng Tang (独活寄生汤): verdrijft Wind-Koude-Damp en versterkt de Nieren
- Shen Tong Zhu Yu Tang (身痛逐瘀汤): bevordert doorstroming van Qi en Bloed
- Dang Gui Nian Tong Tang (当归拈痛汤): bij Damp-Hitte in gewrichten
- You Gui Wan (右归丸): bij chronische klachten met Koude en Nier-Yang-tekort
TuiNa-massage
TuiNa-massage stimuleert de doorbloeding, ontspant de spieren en verdrijft pathogene factoren. Bij bursitis wordt gericht gewerkt op het aangedane gewricht en omliggende meridianen. Cupping en Gua Sha kunnen aanvullend worden gebruikt bij hardnekkige spanning of obstructie.
Voedings- en leefstijladviezen
In de TCM speelt voeding een belangrijke rol in het voorkomen en herstellen van gewrichtsklachten.
Aanbevolen voedingsmiddelen:
- Gember (Sheng Jiang): verwarmt en verdrijft Koude
- Zwarte sesamzaad (Hei Zhi Ma): voedt Bloed en versterkt pezen
- Chinese yam (Shan Yao): ondersteunt Milt en Nier
- Pompoen (Nan Gua): helpt bij Damp en voedt het lichaam
- Kersen (Ying Tao): bevorderen bloedcirculatie
Vermijd bij Wind-Koude-Damp:
- Koude dranken en rauwe voeding
- Zuivel, suiker en gefrituurde producten
- Overmatige alcoholinname
Leefstijl:
- Houd de aangedane gewrichten warm
- Vermijd langdurige overbelasting en herhaalde bewegingen
- Beweeg regelmatig, maar zonder overbelasting (bijv. wandelen, tai chi)
- Zorg voor voldoende rust en slaap
Acupunctuur & Gezondheidscentrum Chen Rotterdam
Bij Acupunctuur & Gezondheidscentrum Chen bieden wij een holistische aanpak voor bursitis. Wij combineren acupunctuur, kruidenformules, lasertherapie en TuiNa-massage in een behandelplan op maat. Onze therapeuten zoeken samen met jou naar de oorzaak van de klachten en begeleiden je naar herstel. We richten ons niet alleen op symptoombestrijding, maar ook op het voorkomen van terugkerende ontstekingen.
Literatuurlijst
- Vas J, Perea-Milla E, Mendez C, Galante AH, Madrazo F, Medina I, Ortega C, Olmo V, Fernandez FP, Hernandez L, Seminario JM, Brioso M, Luna F, Gordo I, Godoy AM, Jimenez C, Ruiz MA, Montes J, Hidalgo A, Gonzalez-Quevedo R, Bosch P, Vazquez A, Lozano JV. Acupuncture and rehabilitation of the painful shoulder: study protocol of an ongoing multicentre randomised controlled clinical trial [ISRCTN28687220]. BMC Complement Altern Med. 2005 Oct 14;5:19. doi: 10.1186/1472-6882-5-19. PMID: 16225693; PMCID: PMC1277817.
- ReumaNederland. (z.d.). Bursitis. Geraadpleegd op 12 april 2025, van https://reumanederland.nl/reuma/vormen-van-reuma/bursitis
- Mayo Clinic. (2023). Bursitis: Symptoms and causes. Geraadpleegd op 14 april 2025, van https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bursitis/symptoms-causes/syc-20353242
- Cleveland Clinic. (2023). Bursitis. Geraadpleegd op 16 april 2025, van https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/10918-bursitis
- NHS. (2021). Bursitis (joint inflammation). Geraadpleegd op 17 april 2025, van https://www.nhs.uk/conditions/bursitis/
- StatPearls. (2023). Reddy, V., & Pattnaik, S. (Eds.). Bursitis. In StatPearls. StatPearls Publishing. Geraadpleegd op 15 april 2025, van https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK513340/
- Yu, Y. (2016). Acupuncture treatment for shoulder bursitis. ResearchGate. Geraadpleegd op 13 april 2025, van https://www.researchgate.net/publication/310458915_Acupuncture_Treatment_For_Shoulder_Bursitis