Bekkenklachten tijdens de zwangerschap zijn een veelvoorkomend probleem bij vrouwen. De klachten kunnen variëren van een zeurende pijn in het bekkengebied tot bewegingsbeperkingen en uitstralende pijn naar de onderrug of benen. Deze pijn ontstaat vaak door hormonale veranderingen, een veranderde lichaamshouding en een verhoogde druk op de gewrichten en spieren in het bekken.
In de westerse geneeskunde worden bekkenklachten tijdens de zwangerschap vaak veroorzaakt door de verhoogde productie van het hormoon relaxine, dat de gewrichten versoepelt ter voorbereiding op de bevalling. De behandelingen bestaan uit fysiotherapie, bekkenbodemoefeningen en in sommige gevallen een ondersteunende bekkenband. Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) ziet bekkenklachten als een verstoring van de Qi- en Bloedcirculatie, of een disbalans in de Lever- en Nierenergie, en biedt effectieve behandelmethoden zoals acupunctuur, kruiden en TuiNa-massage.
Westerse Geneeskunde en Behandeling
Oorzaken van bekkenklachten tijdens de zwangerschap:
- Verhoogde productie van het hormoon relaxine, waardoor de gewrichten soepeler worden
- Verandering in lichaamshouding door een groeiende buik
- Overbelasting van de bekkenbodemspieren
- Druk op de zenuwen in het bekkengebied
- Toename van het lichaamsgewicht, wat extra belasting op de gewrichten veroorzaakt
Symptomen van bekkenklachten:
- Pijn in het bekken, de onderrug of de schaamstreek
- Bewegingsbeperkingen, vooral bij lopen of traplopen
- Pijn bij langdurig zitten of staan
- Instabiliteit van het bekken, waardoor het moeilijk kan zijn om van houding te veranderen
- Uitstralende pijn naar de benen
Westerse behandelmethoden:
- Fysiotherapie: Gericht op het versterken van de bekkenbodemspieren en het verbeteren van de stabiliteit.
- Bekkenband: Ondersteunt het bekken en vermindert druk op de gewrichten.
- Houdingsadviezen: Correcte lichaamshouding kan de klachten helpen verminderen.
- Oefeningen: Gerichte bewegingen om de spieren rondom het bekken te versterken.
- Pijnbestrijding: In sommige gevallen kunnen milde pijnstillers worden voorgeschreven.
TCM-kijk op Bekkenklachten tijdens de Zwangerschap
Volgens de TCM ontstaan bekkenklachten tijdens de zwangerschap door Qi- en Bloedstagnatie, wat leidt tot pijn en spanning in het bekkengebied. Ook een Nier- of Lever-Qi-tekort kan bijdragen aan instabiliteit en verzwakking van het bekken.
Oost en West
Een gecombineerde aanpak met zowel westerse als TCM-methoden kan effectief zijn voor het behandelen van bekkenklachten tijdens de zwangerschap. Terwijl westerse behandelingen zich richten op structurele ondersteuning en fysiotherapie, richt TCM zich op het bevorderen van de energiebalans en het verminderen van spanning en pijn.
TCM Behandelingen voor Bekkenklachten tijdens de Zwangerschap
Acupunctuur en Laseracupunctuur
Acupunctuur herstelt de energiebalans en vermindert pijn. Door naalden te plaatsen op specifieke punten ontspant de bekkenregio. Spierspanning vermindert en doorbloeding verbetert. Hierdoor ervaren vrouwen vaak directe verlichting. Daarnaast bevordert acupunctuur de afvoer van stagnatie en versterkt het de algemene weerstand.
Laseracupunctuur werkt met zachte lichtgolven. Deze dringen diep in het weefsel door zonder pijn te veroorzaken. De voordelen zijn concreet: mitochondriën worden gestimuleerd, waardoor cellen meer energie produceren. Ontstekingsreacties verminderen en de aanmaak van nieuwe cellen versnelt. De microcirculatie verbetert, wat herstel en zuurstoftoevoer ondersteunt. Bovendien stimuleren fotochemische reacties de productie van groeifactoren. Antioxidanteffecten beschermen weefsel tegen schade.
Veelgebruikte acupunctuurpunten zijn:
- BL-23 (Shènshū, 腎俞) – versterkt de onderrug en nieren.
- BL-25 (Dàchángshū, 大腸俞) – ontspant de onderrug en verbetert darmfunctie.
- GB-30 (Huántiào, 環跳) – vermindert pijn in de heup en bil.
- BL-32 (Cìliáo, 次髎) – verlicht bekken- en rugpijn.
- SP-6 (Sānyīnjiāo, 三陰交) – harmoniseert de onderbuik en versterkt Qi en Bloed.
De combinatie van acupunctuur en laseracupunctuur werkt sterker. Naalden activeren het energetische systeem, terwijl laser diep in cellen werkt. Samen versterken ze herstel, verminderen ze pijn sneller en ondersteunen ze een gezonde zwangerschap.
Chinese Kruidenbehandeling
Tijdens de zwangerschap kunnen bekkenklachten ontstaan door hormonale veranderingen en een veranderde lichaamshouding. Volgens de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) spelen Qi- en Bloedstagnatie, evenals Nier-Qi-zwakte, vaak een centrale rol. Chinese kruidenformules helpen de energiebalans herstellen, pijn verminderen en het bindweefsel versterken.
1. Du Huo Ji Sheng Tang (独活寄生汤)
Deze klassieke formule wordt veel gebruikt bij lage rug- en bekkenpijn. Ze versterkt de Nieren en voedt de lever. Tegelijkertijd verdrijft ze Wind-Damp uit de meridianen. Dit vermindert stijfheid en pijn in de onderrug en het bekken.
2. Shou Tai Wan (寿胎丸)
Deze formule richt zich op het versterken van Nier-Qi en het stabiliseren van de zwangerschap. Bij zwangere vrouwen met bekkenklachten helpt het de ligamenten en pezen steviger te maken. Daarnaast ondersteunt het de foetale veiligheid.
3. Gui Zhi Shao Yao Zhi Mu Tang (桂枝芍药知母汤)
Deze formule werkt goed bij pijn door Damp en Koude in de gewrichten. Ze verwarmt de meridianen, bevordert de circulatie en vermindert ontsteking. Dit maakt haar geschikt voor vrouwen met scherpe of zeurende bekkenpijn die erger wordt bij kou.
4. Dang Gui Si Ni Tang (当归四逆汤)
Deze formule voedt het Bloed, verwarmt de meridianen en verdrijft Koude. Bij bekkenklachten die verergeren door koude voeten of winterweer kan deze formule verlichting bieden. Ze ondersteunt bovendien de doorbloeding van de onderrug en het bekken.
Chinese kruidenformules worden zorgvuldig afgestemd op de individuele constitutie van de zwangere vrouw. Het doel is altijd om pijn te verlichten, de balans te herstellen en de zwangerschap veilig te ondersteunen. In de praktijk worden kruiden vaak gecombineerd met acupunctuur en leefstijladviezen voor een krachtiger resultaat.
Let op: Niet alle kruiden zijn geschikt tijdens de zwangerschap. Raadpleeg een ervaren TCM-behandelaar voor een veilige kruidenformule.
TuiNa-massage
Bekkenklachten tijdens de zwangerschap ontstaan vaak door een combinatie van hormonale veranderingen, een groeiende buik en verhoogde druk op de bekkengewrichten. Hierdoor kunnen pijn, stijfheid en verminderde mobiliteit ontstaan. Naast acupunctuur en kruiden vormt Tuina-massage een waardevolle behandeloptie binnen de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM). Deze therapie ondersteunt de energiebalans, ontspant spieren en verbetert de doorbloeding, zonder de veiligheid van moeder en kind in gevaar te brengen.
Tuina is een manuele behandelvorm die gebruikmaakt van wrijvende, duwende, rollende en knedende technieken. In tegenstelling tot gewone massage richt Tuina zich specifiek op meridianen en acupunctuurpunten. Het doel is blokkades op te heffen, Qi en Bloed beter te laten circuleren en spanning in de spieren los te maken. Bij zwangere vrouwen wordt de behandeling zorgvuldig aangepast aan de zwangerschapsfase.
Voordelen van Tuina bij bekkenklachten
- Pijnverlichting – Door zachte druk en roltechnieken ontspant de musculatuur van de onderrug en het bekkengebied. Dit verlicht pijn en stijfheid.
- Verbeterde doorbloeding – Tuina bevordert microcirculatie, waardoor zuurstof en voedingsstoffen beter de weefsels bereiken. Dit ondersteunt herstel.
- Spierontspanning – Bekken en lage rugspieren ontspannen, waardoor de mobiliteit verbetert en dagelijkse beweging minder belastend wordt.
- Balans van Qi en Bloed – Stagnatie wordt verminderd en de energetische harmonie hersteld. Dit zorgt voor een gevoel van lichtheid en welzijn.
- Stressreductie – De behandeling geeft diepe ontspanning en kan ook emotionele spanning tijdens de zwangerschap verlichten.
Technieken die vaak worden toegepast
- Gun Fa (滚法 – rollende beweging): stimuleert doorbloeding in de lage rug en heupen.
- Rou Fa (揉法 – cirkelende kneding): ontspant gespannen spieren en vermindert pijn.
- An Fa (按法 – gerichte druk): activeert acupunctuurpunten zoals BL-32 (Cìliáo, 次髎) en GB-30 (Huántiào, 環跳), die direct invloed hebben op bekkenpijn.
- Mo Fa (摩法 – zachte wrijving): kalmeert en harmoniseert, vaak toegepast op de onderbuik en heupregio.
Veiligheid en aanpassingen tijdens de zwangerschap
Niet alle punten en technieken zijn geschikt tijdens de zwangerschap. Punten zoals SP-6 (Sānyīnjiāo, 三陰交) en LI-4 (Hégǔ, 合谷) worden vermeden omdat ze weeën kunnen stimuleren. De therapeut focust op veilige zones en zachte technieken. Hierdoor is Tuina een veilige en effectieve keuze voor zwangere vrouwen.
Synergie met andere therapieën
Tuina werkt krachtig in combinatie met acupunctuur en laseracupunctuur. Waar acupunctuur energiekanalen opent en laser diepe celprocessen activeert, zorgt Tuina voor fysieke ontspanning en verbeterde circulatie. Samen versterken deze methoden het herstel en verminderen ze pijn sneller en effectiever.
Voedingsadviezen
Voedingsadviezen binnen de TCM
Voeding speelt een belangrijke rol in het ondersteunen van de bekkengezondheid tijdens de zwangerschap. Aanbevolen voedingsmiddelen:
- Zwarte sesamzaad (黑芝麻): Ondersteunt de Nieren en versterkt bindweefsel.
- Gember (生姜): Verwarmt het lichaam en bevordert de bloedcirculatie.
- Goji-bessen (枸杞子): Voeden het Bloed en verbeteren de energie.
- Zoete aardappel (地瓜): Ondersteunt de spijsvertering en helpt bij energiebehoud.
Te vermijden voedingsmiddelen:
- Bewerkte voedingsmiddelen: Kunnen ontstekingen verergeren.
- Koude dranken en rauw voedsel: Kunnen Qi-stagnatie veroorzaken.
- Overmatige cafeïne en alcohol: Kunnen de Lever-Qi verstoren.
Acupunctuur en Gezondheidscentrum Chen
Bij Acupunctuur en Gezondheidscentrum Chen in Rotterdam bieden wij effectieve behandelingen voor bekkenklachten tijdens de zwangerschap met acupunctuur, kruidenformules en TuiNa-massage. Onze holistische aanpak richt zich op het verbeteren van de energiebalans en het ondersteunen van de bekkenstabiliteit. Maak een afspraak via Acupunctuur Rotterdam en ontdek hoe wij je kunnen helpen.
Literatuurlijst
- Pai MYB, Hohl A, Souza LRC, Mendes MV, Sampaio LCS, Tsai AWW. Acupuncture for pregnancy-related pain in the lower back and posterior pelvic girdle. Rev Assoc Med Bras (1992). 2023 Aug 4;69(suppl 1):e2023S101. doi: 10.1590/1806-9282.2023S101. PMID: 37556620; PMCID: PMC10411702.
- Pregnancy, Birth and Baby. (n.d.). Pelvic pain during pregnancy. Retrieved from https://www.pregnancybirthbaby.org.au/pelvic-pain-during-pregnancy
- National Health Service (NHS). (n.d.). Pelvic pain in pregnancy. Retrieved from https://www.nhs.uk/pregnancy/related-conditions/common-symptoms/pelvic-pain/
- Royal College of Obstetricians & Gynaecologists (RCOG). (n.d.). Pelvic girdle pain and pregnancy. Retrieved from https://www.rcog.org.uk/for-the-public/browse-our-patient-information/pelvic-girdle-pain-and-pregnancy/
- The Women’s Hospital, Victoria. (2019). Pregnancy-related pelvic girdle pain: Fact sheet. Retrieved from https://www.thewomens.org.au/images/uploads/fact-sheets/Pregnancy-related-pelvic-girdle-pain-210319.pdf