Keratosis pilaris is een veelvoorkomende, goedaardige huidaandoening waarbij de haarzakjes verstopt raken door een overproductie van keratine. Dit resulteert in kleine, ruwe bultjes op de huid, meestal op de bovenarmen, dijen, billen of wangen. Hoewel het onschuldig is, ervaren veel mensen het als cosmetisch storend. In de westerse geneeskunde wordt het beschouwd als een genetische aandoening, vaak geassocieerd met een droge huid en atopische aandoeningen zoals eczeem. De klachten verergeren meestal in de winter wanneer de lucht droog is.
Westerse behandelmogelijkheden
Westerse behandelingen richten zich op het verzachten van de huid en het verminderen van de keratineophoping. Meestgebruikte methoden zijn:
- Hydraterende crèmes met ureum, melkzuur of salicylzuur om de huid te exfoliëren.
- Topische retinoïden om de celvernieuwing te bevorderen.
- Zachte scrubbehandelingen om dode huidcellen te verwijderen.
Hoewel deze behandelingen de symptomen kunnen verlichten, komt keratosis pilaris vaak terug wanneer de behandeling wordt gestopt. Er bestaat geen definitieve genezing binnen de reguliere geneeskunde.
De Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) bekijkt keratosis pilaris vanuit een andere invalshoek. Volgens TCM wordt deze aandoening vaak veroorzaakt door een disbalans tussen de Long, Milt en Lever, in combinatie met een opstapeling van Damp-Hitte en Bloedstagnatie in de huid. Het onvermogen van het lichaam om afvalstoffen en Damp te transformeren leidt tot blokkades in de huidporiën. Ook een tekort aan Bloed of Yin kan ervoor zorgen dat de huid onvoldoende gevoed wordt, wat ruwheid en korreligheid veroorzaakt.
Oost en West: een gecombineerde aanpak
Een geïntegreerde behandeling van keratosis pilaris combineert de oppervlakkige verzorging uit de westerse geneeskunde met de dieperliggende aanpak van TCM. Terwijl scrubs en crèmes zorgen voor directe verlichting, helpt TCM om de interne oorzaken aan te pakken. Door het versterken van de Milt, het reguleren van de Lever en het verwijderen van Damp en Bloedstagnatie, kan TCM bijdragen aan een langdurige verbetering van het huidbeeld. Een holistische benadering biedt daardoor niet alleen verlichting van de symptomen, maar werkt ook preventief.
TCM-behandelingen voor Keratosis pilaris
Binnen TCM wordt keratosis pilaris benaderd via meerdere behandelmethoden die gericht zijn op het herstellen van de interne balans. De belangrijkste technieken zijn acupunctuur, laseracupunctuur, Chinese kruidenformules en TuiNa-massage.
Acupunctuur en Laseracupunctuur
Acupunctuur ondersteunt herstel door het lichaam in balans te brengen. Het verbetert de circulatie en vermindert stagnatie van Qi en Bloed. Hierdoor herstelt de huid sneller en neemt roodheid af. Bovendien versterkt acupunctuur het immuunsysteem. Dit helpt de huidbarrière te beschermen en verdere irritatie te voorkomen. Patiënten ervaren vaak een zachtere huid en minder jeuk.
Laseracupunctuur versterkt dit effect aanzienlijk. Het stimuleert mitochondriën en verhoogt de energieproductie. Zo wordt celherstel versneld. Daarnaast vermindert laserlicht ontstekingen en stimuleert het celproliferatie. Beschadigde huidcellen worden sneller vervangen door gezonde cellen. Verder verbetert lasertherapie de microcirculatie. Dat betekent meer zuurstof en voedingsstoffen voor de huid. Ook bevordert laserlicht de productie van groeifactoren. Fotochemische reacties activeren herstelprocessen. Antioxidanteffecten beschermen de huid tegen verdere schade.
Veelgebruikte acupunctuurpunten zijn:
- LI11 (曲池, Qu Chi) – vermindert ontsteking en kalmeert de huid.
- SP10 (血海, Xue Hai) – bevordert bloedcirculatie en verheldert de huid.
- ST36 (足三里, Zu San Li) – versterkt Qi en ondersteunt afweer.
- LI4 (合谷, He Gu) – reguleert energie en vermindert huidirritatie.
- BL17 (膈俞, Ge Shu) – versterkt Bloed en vermindert huidproblemen.
De combinatie van acupunctuur en laseracupunctuur werkt krachtiger dan afzonderlijk. Acupunctuur opent energiestromen en harmoniseert het lichaam. Laseracupunctuur verdiept de celactiviteit. Samen bieden zij een effectieve aanpak tegen keratosis pilaris.
Chinese Kruidenformules
In de Traditionele Chinese Geneeskunde spelen kruiden een belangrijke rol in de behandeling van huidproblemen. Keratosis pilaris ontstaat vaak door interne onbalans, zoals Bloedstagnatie, Hitte of een verzwakte Milt en Long. Kruidenformules helpen deze patronen te reguleren. Zij verbeteren de doorstroming, voeden Bloed en kalmeren de huid. Het resultaat is een zachtere en gladdere huid, met minder irritatie en roodheid.
De formule Xiao Feng San (消风散) klaart Wind en Hitte. Zij vermindert jeuk, roodheid en huiduitslag. Deze formule ondersteunt een rustiger huidbeeld.
Si Wu Tang (四物汤) voedt Bloed en versterkt de circulatie. Hierdoor krijgt de huid meer voeding. Zij helpt ruwe plekken te verzachten.
Dang Gui Yin Zi (当归饮子) voedt Bloed en elimineert Wind. De formule verlicht jeuk en droogheid. Zij is effectief bij chronische huidproblemen.
Huang Lian Jie Du Tang (黄连解毒汤) klaart Hitte en ontgift. De formule vermindert ontsteking en roodheid. Zij ondersteunt een heldere en rustige huid.
Door deze formules zorgvuldig te kiezen op basis van het individuele patroon, biedt TCM een doelgerichte behandeling. Kruiden werken van binnenuit. Daardoor verbeteren zij niet alleen de huid, maar ook de algehele balans.
TuiNa-massage
TuiNa-massage wordt ingezet om Qi en Bloed te mobiliseren en Damp-Hitte te verdrijven. Massagetechnieken worden toegepast op de armen, dijen en andere aangetaste zones, evenals op acupunctuurpunten. Bewegingen zoals wrijven, drukken en kneden stimuleren de doorbloeding en verbeteren de huidconditie. Deze behandeling werkt vooral goed in combinatie met kruiden en acupunctuur.
Preventie- en voedingsadviezen
Volgens TCM is het versterken van de Milt en het afvoeren van Damp essentieel in het voorkomen van keratosis pilaris. De volgende voedingsadviezen ondersteunen dit proces:
Vermijden:
- Vet en gefrituurd voedsel
- Zoete en zuivelrijke producten
- Koud en rauw voedsel dat de Milt verzwakt
Aanbevolen voedingsmiddelen:
- Gierst (Xiao Mi, 小米): Versterkt de Milt en verbetert de spijsvertering.
- Rode bonen (Chi Xiao Dou, 赤小豆): Draineren Damp en versterken het Bloed.
- Mungbonen (Lu Dou, 绿豆): Helpen bij het afvoeren van Hitte en toxines.
- Pompoen (Nan Gua, 南瓜): Versterkt Milt-Qi en voedt de huid.
- Zwarte sesamzaad (Hei Zhi Ma, 黑芝麻): Voedt Lever en Nieren, ondersteunt huid en haar.
Leefstijl en preventie:
- Vermijd langdurig heet douchen: dit droogt de huid uit.
- Hydrateer dagelijks met natuurlijke oliën of lotions.
- Beweeg regelmatig om de Qi-circulatie te stimuleren.
- Slaap voldoende om Yin en Bloed aan te vullen.
- Beperk stress: Qigong of ademhalingsoefeningen zijn ondersteunend.
Acupunctuur & Gezondheidscentrum Chen Rotterdam
Bij Acupunctuur & Gezondheidscentrum Chen helpen we mensen met keratosis pilaris met een zorgvuldige, op maat gemaakte behandeling. Daarbij combineren we TCM met moderne technieken zoals lasertherapie. Onze therapeuten stellen een behandelplan op dat past bij jouw huidtype en klachten. Tijdens het consult luisteren we aandachtig naar jouw verhaal. Voor de behandeling gebruiken we hoogwaardige kruiden en veilige methoden. Dankzij onze ervaring met huidaandoeningen kunnen we gericht ondersteunen. Zo werken we samen aan verbetering van binnenuit.
Literatuurlijst
- Mayo Clinic. (2024, november). Keratosis pilaris: Symptoms and causes. Geraadpleegd op 16 april 2025, van https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/keratosis-pilaris/symptoms-causes/syc-20351149
- Cleveland Clinic. (2023, oktober). Keratosis pilaris: What it is, causes, symptoms & treatment. Geraadpleegd op 13 april 2025, van https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17758-keratosis-pilaris
- NHS. (2024, juli). Keratosis pilaris. Geraadpleegd op 18 april 2025, van https://www.nhs.uk/conditions/keratosis-pilaris/
- DermNet. (2023, september). Keratosis pilaris: Symptoms, causes, and treatment. Geraadpleegd op 14 april 2025, van https://dermnetnz.org/topics/keratosis-pilaris
- Zhou, Y., & Li, X. (2023). Keratosis pilaris treatment paradigms: Assessing effectiveness and patient satisfaction. Journal of Dermatological Treatment, 34(2), 123–130. https://doi.org/10.1080/09546634.2023.38447098
- State Intellectual Property Office of the P.R.C. (2015, juni 10). Traditional Chinese medicine composition for treatment of keratosis pilaris (Patent No. CN104689126A). Geraadpleegd op 19 april 2025, van https://patents.google.com/patent/CN104689126A/en
- StatPearls Publishing. (2024). Keratosis pilaris. In M. L. Lerner & A. R. Smith (Eds.), StatPearls. Geraadpleegd op 15 april 2025, van https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK546708/