Urineretentie

Urineretentie is een aandoening waarbij de blaas niet volledig kan worden geleegd, wat kan leiden tot ongemak, pijn en een verhoogd risico op urineweginfecties. De aandoening kan acuut of chronisch zijn en komt voor bij zowel mannen als vrouwen, hoewel mannen met een vergrote prostaat een verhoogd risico hebben.

In de westerse geneeskunde wordt urineretentie meestal veroorzaakt door obstructies in de urinewegen, zenuwbeschadiging of spierzwakte van de blaas. Behandelingen omvatten katheterisatie, medicatie of chirurgie. Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) ziet urineretentie als een disbalans in de Qi en Bloedcirculatie, vooral in de Nieren en Blaas. TCM-behandelingen zoals acupunctuur, kruidenformules en voedingsadviezen helpen bij het herstellen van de normale blaasfunctie.

Westerse Geneeskunde en Behandeling

Urineretentie ontstaat vaak door een verstoring in de werking van de blaas en kan verschillende oorzaken hebben.

Oorzaken van urineretentie:

• Obstructie van de urinewegen: Bijvoorbeeld door nierstenen, prostaatvergroting of tumoren.
• Neurologische aandoeningen: Multiple sclerose, ruggenmergletsel of beroertes kunnen de blaascontrole beïnvloeden.
• Medicatie: Sommige medicijnen, zoals antidepressiva en antihistaminica, kunnen de blaasfunctie verminderen.
• Spierzwakte van de blaas: Kan optreden na operaties of langdurige overrekking van de blaas.

Symptomen van urineretentie:

• Moeite met plassen of een zwakke urinestraal
• Een opgezwollen, pijnlijke blaas
• Veelvuldig aandrang om te plassen, maar moeite om de blaas volledig te legen
• Terugkerende urineweginfecties

Westerse behandelmethoden:

• Katheterisatie: Een katheter wordt ingebracht om de blaas te legen.
• Medicatie: Alfablokkers en cholinerge middelen om de blaasfunctie te verbeteren.
• Chirurgie: Verwijderen van blokkades zoals vergrote prostaat of nierstenen.
• Bekkenbodemtherapie: Gericht op het versterken van de bekkenbodemspieren.

TCM-kijk op Urineretentie

Volgens de Traditionele Chinese Geneeskunde wordt urineretentie veroorzaakt door een stagnatie van Qi (energie), Bloed en Damp-Koude in de Blaasmeridiaan. Dit kan het gevolg zijn van zwakke Nierenergie, interne Koude of emotionele factoren zoals stress en angst.

Oost en West

Een gecombineerde aanpak waarbij westerse medische behandelingen worden gecombineerd met TCM-methoden kan effectief zijn om zowel de structurele als energetische oorzaken van urineretentie aan te pakken. Terwijl westerse behandelingen zich richten op het verhelpen van obstructies en neurologische oorzaken, ondersteunt TCM de natuurlijke blaasfunctie en energiecirculatie.

TCM Behandelingen voor Urineretentie

Acupunctuur en Laseracupunctuur

Urineretentie vraagt om doeltreffende behandelmethoden. Onbehandeld kan het leiden tot pijn, infecties en verminderde levenskwaliteit. Snelle en effectieve interventie is daarom noodzakelijk. Acupunctuur en laseracupunctuur bieden samen een krachtig alternatief dat gericht is op herstel van blaasfunctie en het bevorderen van natuurlijke urinelozing.

Acupunctuur herstelt het evenwicht tussen Blaas- en Nierenergie. Door stimulatie van specifieke punten ontspant de blaas, verbetert de Qi-circulatie en vermindert stagnatie. Hierdoor neemt de urinedoorstroming toe en kan de patiënt sneller verlichting ervaren.

Laseracupunctuur voegt hier een moderne dimensie aan toe. Het stimuleert mitochondriën, waardoor cellen meer energie produceren. Tegelijkertijd vermindert het ontstekingen en ondersteunt het weefselherstel. Laserlicht bevordert celproliferatie en versterkt de microcirculatie in het bekkengebied. Bovendien activeert het de productie van groeifactoren, wekt fotochemische reacties op en levert antioxidanteffecten die oxidatieve schade beperken.

Belangrijke acupunctuurpunten bij urineretentie zijn:

• Zhongji (CV3, 中极) – reguleert de blaasfunctie.
• Qihai (CV6, 气海) – versterkt Qi en ondersteunt urinelozing.
• Shenshu (BL23, 肾俞) – voedt de Nierenergie.
• Ciliao (BL32, 次髎) – ontspant de blaas en vermindert retentie.
• Sanyinjiao (SP6, 三阴交) – harmoniseert Nier-, Lever- en Miltmeridianen.

De combinatie van naald- en laserbehandeling versterkt het effect. Traditionele acupunctuur opent de energiebanen, terwijl lasertherapie het celherstel versnelt. Samen zorgen zij voor een diepgaand en langdurig herstel van de blaasfunctie.nvasieve methode om dezelfde acupunctuurpunten te stimuleren zonder naalden.

Chinese Kruidenbehandeling

Traditionele Chinese Geneeskunde ziet urineretentie vaak als gevolg van verstoorde Qi- en waterhuishouding. Kruidenformules richten zich op het herstellen van de energiebalans, het oplossen van blokkades en het ondersteunen van de Blaas- en Nierfunctie. Ze werken zowel op het reguleren van de waterwegen als het versterken van onderliggende zwakte.

Hieronder vier klassieke formules die vaak worden ingezet bij urineretentie:

1. Ba Zheng San (八正散) – “Poeder van de Acht Correcties”
   • Werkt sterk op het verwijderen van Damp-Hitte uit de Blaas.
   • Vermindert branderig gevoel en bevordert vrije urinelozing.
2. Wu Ling San (五苓散) – “Poeder van Vijf Ingrediënten met Poria”
   • Reguleert de waterwegen en versterkt de Milt.
   • Geschikt bij retentie door vochtophoping met een zwaar gevoel.
3. Ji Sheng Shen Qi Wan (济生肾气丸) – “Versterkende Nier-Qi Pil”
   • Voedt en verwarmt de Nieren.
   • Ingezet bij urineretentie door Nier-Yang-deficiëntie.
4. Dao Chi San (导赤散) – “Poeder dat het Rode Gids”
   • Koelt Hitte in Hart en Dunne Darm.
   • Wordt gebruikt bij retentie met prikkelbaarheid en donkere urine.

Elke formule wordt aangepast aan de individuele diagnose. De kracht ligt in de synergie van de kruiden: ze werken niet alleen op de blaas, maar herstellen ook de balans tussen Qi, Yin en Yang.

TuiNa-massage

TuiNa-massage is een belangrijk onderdeel van de Traditionele Chinese Geneeskunde. Bij urineretentie kan het herstel ondersteunen door de circulatie van Qi en Bloed te bevorderen en spanning in het onderbuikgebied te verminderen. Waar acupunctuur en kruiden van binnenuit werken, stimuleert TuiNa het lichaam van buitenaf. De combinatie maakt de behandeling completer en krachtiger.

De massage richt zich op meridianen die de Blaas en Nieren beïnvloeden. Door specifieke technieken zoals drukken, rollen en kneden wordt de energiestroom geactiveerd. Dit helpt om blokkades op te heffen en de blaasfunctie te herstellen.

Belangrijke technieken en punten

• Abdomenmassage (Fubi 手法): cirkelvormige bewegingen over de onderbuik bevorderen de doorstroming van Qi en helpen bij ontspanning van de blaas.
• Rugmassage over de Blaasmeridiaan (BL 经络): strijken en drukken langs de wervelkolom ter hoogte van BL23 (Shenshu, 肾俞) en BL28 (Pangguangshu, 膀胱俞). Dit versterkt de Nierenergie en reguleert de blaas.
• Behandeling van SP6 (Sanyinjiao, 三阴交) en KI3 (Taixi, 太溪): knedende druk helpt bij het harmoniseren van de Nier- en Blaasfunctie.

Voordelen van TuiNa bij urineretentie

• Bevordert ontspanning in het bekkengebied.
• Ondersteunt de energiestroom in de Nier- en Blaasmeridianen.
• Versterkt de effectiviteit van acupunctuur en kruiden.

Preventie en Voedingsadviezen

Voedingsadviezen binnen de TCM

Urineretentie ontstaat vaak door een verstoring van Qi, Yin, Yang en de circulatie van Jin-Ye (lichaamsvloeistoffen). Zowel de Westerse geneeskunde als de TCM benadrukken het belang van preventie. Voeding speelt hierin een centrale rol. Door de juiste producten te kiezen kan men de Blaas- en Nierenergie versterken en de kans op klachten aanzienlijk verkleinen.

Aanbevolen voedingsmiddelen

Binnen de TCM worden onderstaande voedingsmiddelen vaak ingezet om de blaasfunctie te ondersteunen en stagnatie te voorkomen:

• Gember (Sheng Jiang, 生姜): verwarmt de Nieren en Blaas, verdrijft Koude en vermindert stagnatie die plasklachten kan veroorzaken.
• Pompoenpitten: voeden de Blaas en zijn bijzonder nuttig bij prostaatgerelateerde plasproblemen.
• Mungbonen (Lǜ Dòu, 绿豆): voeren vocht af, verminderen ontstekingen en koelen overtollige Hitte in de Blaas.
• Waterkers (Xī Yáng Cài, 西洋菜): versterkt de Blaasenergie en bevordert de natuurlijke urinestroom.
• Adzukibonen (Chì Xiǎo Dòu, 赤小豆): ondersteunen de Milt en helpen overtollig vocht te transformeren.
• Maïsbaard (Yù Mǐ Xū, 玉米须): klassiek TCM-middel dat de urineproductie bevordert en Blaas-Qi reguleert.
• Lotuszaden (Lián Zǐ, 莲子): versterken Nierenergie en kalmeren de Shen (geest).
• Sesamzaad (Hēi Zhī Má, 黑芝麻) en walnoten: voeden Yin en ondersteunen de Nierfunctie.
• Vissoorten zoals karper: bevorderen de transformatie van vocht en openen de waterwegen.

Het regelmatig opnemen van deze voedingsmiddelen kan de blaasfunctie op natuurlijke wijze ondersteunen. Warme dranken, lichte soepen en congee (rijstepap) zijn ideaal, omdat ze de spijsvertering ontlasten en de opname van voedingsstoffen verbeteren.

Te vermijden voedingsmiddelen

Sommige voedingsmiddelen verzwakken de Nieren of veroorzaken stagnatie. Deze kunnen klachten verergeren en dienen daarom te worden beperkt:

• Alcohol en sterke koffie: belasten de Nieren en veroorzaken Hitte.
• Zeer pittige gerechten: verergeren Damp-Hitte in de Blaas.
• Zoute en sterk bewerkte producten: veroorzaken vochtretentie en belasten de Milt en Nieren.
• Koude dranken en ijs: verzwakken de Yang-energie en vertragen de circulatie van Qi.

Preventie van urineretentie vraagt om voeding die de Nier- en Blaasenergie ondersteunt, de Qi-circulatie bevordert en Damp-Hitte tegengaat. Door consequent gezonde keuzes te maken, kan men de kans op terugkerende klachten aanzienlijk verminderen en de levenskwaliteit verbeteren.

Acupunctuur en Gezondheidscentrum Chen

Bij Acupunctuur en Gezondheidscentrum Chen in Rotterdam bieden wij effectieve behandelingen voor urineretentie met acupunctuur, kruidenformules en TuiNa-massage. Onze holistische aanpak richt zich op het herstellen van de Qi-circulatie en het ondersteunen van de blaasfunctie. Maak een afspraak via Acupunctuur Rotterdam en ontdek hoe wij je kunnen helpen.

Literatuurlijst

1. Serlin DC, Heidelbaugh JJ, Stoffel JT. Urinary Retention in Adults: Evaluation and Initial Management. Am Fam Physician. 2018 Oct 15;98(8):496-503. PMID: 30277739.
2. Fitzpatrick JM, Kirby RS. Management of acute urinary retention. BJU Int. 2006 Apr;97 Suppl 2:16-20; discussion 21-2. doi: 10.1111/j.1464-410X.2006.06100.x. PMID: 16507048.
3. Tan J, Gong R, Zhang Q, Zheng Y, Ma L, Shi S. Meta-analysis of clinical efficacy of electroacupuncture versus conventional treatment for postoperative urinary retention in cervical cancer. Medicine (Baltimore). 2023 Oct 27;102(43):e35580. doi: 10.1097/MD.0000000000035580. PMID: 37904455; PMCID: PMC10615523.
4. Zheng C, Li Z, Lu H, Zhou Y. Effectiveness of Acupuncture on Urinary Retention: A Meta-Analysis. Evid Based Complement Alternat Med. 2021 Sep 29;2021:2500282. doi: 10.1155/2021/2500282. PMID: 34630605; PMCID: PMC8494573.
5. National Center for Biotechnology Information (NCBI). (2019). Urinary Retention Overview. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/books/NBK538497/
6. National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). (n.d.). Urinary Retention: Definition & Facts. Retrieved from https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/urinary-retention#:~:text=Print%20All%20Sections-,Definition%20%26%20Facts,empty%20the%20bladder%20of%20urine.
7. Cleveland Clinic. (n.d.). Urinary Retention: Causes, Symptoms & Treatment. Retrieved from https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15427-urinary-retention
8. National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). (n.d.). Urinary Retention: Symptoms & Causes. Retrieved from https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/urinary-retention/symptoms-causes