Dementie is een progressieve neurologische aandoening die het geheugen, de cognitie en het dagelijkse functioneren aantast. In de westerse geneeskunde wordt dementie meestal geassocieerd met neurodegeneratieve aandoeningen zoals de ziekte van Alzheimer en vasculaire dementie. Bovendien wijzen onderzoekers op genetische factoren, ontstekingsprocessen en de ophoping van amyloïde plaques als mogelijke oorzaken. Daarom richten behandelmethoden zich voornamelijk op symptoombeheersing met medicatie zoals cholinesteraseremmers en NMDA-antagonisten. Daarnaast spelen cognitieve therapieën en leefstijlinterventies een cruciale rol.
TCM kijk op dementie
De Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) heeft daarentegen een holistische kijk op dementie. TCM beschouwt het als een verstoring van de balans tussen Yin en Yang, evenals een verzwakking van de Nier- en Miltenergie. Hierdoor kunnen tekorten aan Qi, Bloed en Essentie (Jing) het brein (Shen) beïnvloeden en leiden tot geheugenverlies en mentale achteruitgang. Om dit te behandelen, omvatten TCM-strategieën acupunctuur, kruidenformules zoals Tian Ma Gou Teng Yin en Bu Nao Wan, en voedingsadviezen gericht op het versterken van de Nieren en de Milt.
Oost en west
Een integratieve benadering biedt aanzienlijke voordelen, omdat het de sterke punten van beide medische systemen combineert. Westerse medicatie kan bijvoorbeeld symptomen stabiliseren, terwijl cognitieve therapieën de mentale functies ondersteunen. Tegelijkertijd kunnen TCM-technieken, zoals acupunctuur en kruidengeneeskunde, bijdragen aan het verbeteren van de doorbloeding, het verminderen van ontstekingen en het balanceren van de energiehuishouding. Bovendien suggereert onderzoek dat acupunctuur het geheugen en de cognitieve functies kan verbeteren door neuroplasticiteit te stimuleren. Daarom kan een holistische combinatie van beide benaderingen patiënten een breder scala aan behandelmogelijkheden bieden en hun kwaliteit van leven verbeteren.
TCM Behandelingen voor Dementie
TCM biedt verschillende behandelingsmethoden die zich richten op het verbeteren van de cognitieve functies en het vertragen van de progressie van dementie. Hieronder volgt een overzicht van enkele effectieve methoden:
Acupunctuur en Laseracupunctuur
Dementie vraagt om effectieve behandelmethoden. Steeds meer mensen kampen met geheugenverlies en cognitieve achteruitgang. Vroege ondersteuning kan de levenskwaliteit aanzienlijk verbeteren. Hier biedt de Traditionele Chinese Geneeskunde waardevolle mogelijkheden.
Acupunctuur stimuleert het herstelproces door energiebanen (meridianen) in balans te brengen. Het verbetert de doorstroming van Qi en Bloed, waardoor de hersenfunctie meer voeding en zuurstof ontvangt. Daarnaast vermindert acupunctuur stress, bevordert het de slaap en versterkt het het concentratievermogen.
Laseracupunctuur verdiept deze werking door moderne technologie te combineren met klassieke inzichten. Het zachte laserlicht dringt diep door in de weefsels en activeert mitochondriën, waardoor cellen meer energie produceren. Tegelijkertijd vermindert het ontstekingsprocessen en bevordert het de aanmaak van nieuwe cellen. Door een verbeterde microcirculatie krijgen de hersenen extra zuurstof en voedingsstoffen, terwijl fotochemische reacties de cellulaire balans herstellen. Ook stimuleren lasers de productie van groeifactoren en leveren ze krachtige antioxidanteffecten die zenuwcellen beschermen tegen schade. Deze gecombineerde effecten maken laseracupunctuur tot een waardevolle aanvulling op de klassieke behandeling.
Belangrijke acupunctuurpunten bij dementie zijn onder andere:
- Baihui (百会, DU20) – versterkt hersenfunctie en helderheid.
- Shenting (神庭, DU24) – kalmeert de geest en verbetert geheugen.
- Sishencong (四神聪, EX-HN1) – ondersteunt concentratie en cognitieve functies.
- Zusanli (足三里, ST36) – voedt Qi en versterkt algehele vitaliteit.
- Shenmen (神门, HT7) – bevordert rust en vermindert angst.
De combinatie van acupunctuur en laseracupunctuur levert een synergetisch effect. Traditionele naaldstimulatie herstelt de energiebalans. Lasertherapie verdiept dit herstel op cellulair niveau. Samen bieden ze een krachtig hulpmiddel in de strijd tegen dementie, zonder ingrijpende bijwerkingen.
Chinese kruidenbehandelingen
Chinese kruiden spelen een centrale rol in de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM). Zij versterken het lichaam, voeden de geest en herstellen de balans. Bij dementie kunnen kruidenformules de hersenfunctie ondersteunen en cognitieve achteruitgang vertragen. Daardoor krijgt de patiënt meer helderheid en levenskwaliteit.
Een belangrijke formule is San Qi Bu Qi Tang (三七补气汤). Deze formule versterkt het Qi-systeem en bevordert de bloedcirculatie. San Qi (三七, Panax Notoginseng) verbetert de doorbloeding in de hersenen en vermindert kleine bloedingen. Hierdoor neemt de toevoer van zuurstof en voeding toe, wat de hersencellen beter beschermt.
Daarnaast wordt vaak Tian Wang Bu Xin Dan (天王补心丹) ingezet. Deze formule voedt Yin en Bloed, kalmeert de Shen en ondersteunt het geheugen. Zij helpt vooral bij slapeloosheid, vergeetachtigheid en innerlijke onrust. Door hart en nieren te harmoniseren, ontstaat meer mentale stabiliteit.
Een derde waardevolle formule is Bu Zhong Yi Qi Tang (补中益气汤). Deze klassieke formule versterkt de Milt en het Midden, waardoor meer Qi ontstaat. Patiënten voelen zich energieker en helderder. Bovendien helpt de formule om concentratie en alertheid te vergroten, vooral bij ouderen met vermoeidheid.
Tot slot is Gui Pi Tang (归脾汤) van groot belang. Zij voedt Bloed en versterkt de Milt, waardoor geheugen en leervermogen verbeteren. Tegelijkertijd kalmeert de formule de Shen, vermindert zij angstgevoelens en ondersteunt zij de slaap.
Samen tonen deze formules hoe kruiden de hersenen, het hart en de vitaliteit kunnen ondersteunen. Zij vullen elkaar aan en zorgen voor een integrale behandeling.
TuiNa-massage
TuiNa-massage speelt een aanvullende rol bij de behandeling van dementie. Door specifieke technieken te gebruiken, zoals kneden, drukken en kloppen, stimuleert TuiNa niet alleen de Qi-circulatie, maar vermindert het ook spanning in het hoofd en de nek.
Specifieke technieken en gebieden:
- Massage van de Du Mai (督脉) – Bevordert de circulatie in de hersenen en helpt mentale helderheid te behouden.
- Stimulatie van acupunctuurpunten – Specifieke druk op punten zoals Baihui (GV20) en Sishencong (EX-HN1) ondersteunt de cognitieve functies.
- Behandeling van nek en schouders – Het losmaken van spanning in de nek en schouders kan de bloedtoevoer naar de hersenen verbeteren.
De TCM-benadering biedt een veelzijdige en holistische behandeling voor dementie. Door gebruik te maken van acupunctuur, kruidenformules en TuiNa-massage kunnen de symptomen van dementie verminderd worden, terwijl ook de algehele gezondheid wordt bevorderd. Een integratie van deze methoden kan op maat worden afgestemd op de specifieke behoeften van de patiënt, wat een effectieve en duurzame oplossing biedt.
Preventie en Voedingsadviezen vanuit TCM bij Dementie
Volgens TCM beïnvloedt dementie vaak de balans van de Nier- en Miltenergie. Het versterken van deze organen kan daarom bijdragen aan een betere hersenfunctie en mentale helderheid.
Vermijden van voedingsmiddelen:
- Bewerkte suikers – Overmatige consumptie verzwakt de Milt-Qi en bevordert damp.
- Zuivelproducten – Bevorderen de vorming van slijm en kunnen mentale mist veroorzaken.
- Gefrituurde en vette voedingsmiddelen – Belasten de spijsvertering en verminderen de energiecirculatie.
Aanbevolen voedingsmiddelen:
- Voedingsmiddelen die de Nieren voeden: zwarte bonen, walnoten en gojibessen.
- Voedingsmiddelen die de Milt versterken: gierst, zoete aardappel en pompoen.
- Voedingsmiddelen die damp en slijm verminderen: radijs, gember en groene thee.
Thee en dranken:
- Gemberthee met honing – Verwarmt de Milt en ondersteunt de spijsvertering.
- Lotuszaadthee (Lian Zi Cha, 莲子茶) – Kalmeert de geest en voedt het Bloed.
- Munt- en chrysantthee (Bo He Ju Hua Cha, 薄荷菊花茶) – Ondersteunt mentale helderheid en vermindert hitte in het lichaam.
Preventieadviezen:
- Regelmatige lichaamsbeweging: Qigong en Tai Chi helpen bij het stimuleren van de bloedcirculatie en het balanceren van de energie.
- Mentale stimulatie: Regelmatig lezen, puzzelen en sociale interactie kunnen cognitieve achteruitgang vertragen.
- Voldoende slaap: Een goede nachtrust ondersteunt het herstel van hersenfuncties.
- Stressmanagement: Acupunctuur en meditatie kunnen stress verlagen en de geest kalmeren.
Acupunctuur en Gezondheidscentrum Chen Rotterdam
Acupunctuur en Gezondheidscentrum Chen in Rotterdam helpt mensen met dementie. Onze behandelingen verbeteren de doorbloeding en versterken de hersenfunctie. Acupunctuur vermindert stress en bevordert ontspanning. Chinese kruiden ondersteunen het geheugen en de concentratie. Regelmatige behandelingen kunnen de progressie van dementie vertragen. Onze experts stellen een persoonlijk behandelplan op. Bezoek ons centrum en ervaar de voordelen van TCM.
Literatuurlijst
- Lee MS, Shin BC, Ernst E. Acupuncture for Alzheimer’s disease: a systematic review. Int J Clin Pract. 2009 Jun;63(6):874-9. doi: 10.1111/j.1742-1241.2009.02043.x. PMID: 19490197.
- Smith EE, Markus HS. New Treatment Approaches to Modify the Course of Cerebral Small Vessel Diseases. Stroke. 2020 Jan;51(1):38-46. doi: 10.1161/STROKEAHA.119.024150. Epub 2019 Nov 22. PMID: 31752610.
- Liu N, Zhang T, Sun J, Yao J, Ma L, Fu J, Li H. An Overview of Systematic Reviews of Chinese Herbal Medicine for Alzheimer’s Disease. Front Pharmacol. 2021 Nov 26;12:761661. doi: 10.3389/fphar.2021.761661. PMID: 34899316; PMCID: PMC8664324.
- 2022 Alzheimer’s disease facts and figures. Alzheimers Dement. 2022 Apr;18(4):700-789. doi: 10.1002/alz.12638. Epub 2022 Mar 14. PMID: 35289055.
Disclaimer:
De informatie op deze website is uitsluitend bedoeld ter algemene voorlichting en vervangt geen professioneel medisch advies. Acupunctuur & Gezondheidscentrum Chen behandelt volgens de principes van de Traditionele Chinese Geneeskunde als complementaire zorg, aanvullend op reguliere medische behandelingen.