Hielspoor, ofwel Plantaire fasciitis (fasciitis plantaris) is een ontsteking van de fascie aan de onderkant van de voetzool. De fascie is de bindweefselband die onder de voetzool doorloopt en de bal van de voet met het hielbeen verbindt. Deze aandoening veroorzaakt vooral pijn in de hielstreek en daarom spreekt men vaak over hielpijn. Er is een eerder diffuse pijn onder de hiel, die eventueel kan uitbreiden naar de voetzool.
Typisch is dat de pijn toeneemt als men gewicht zet op de voet. En dat de pijn het ergst is in het begin van de belasting. ’s morgens na het uit bed komen of indien men begint te stappen na een tijdje gezeten te hebben. Indien men even rondwandelt zal de pijn vaak verminderen. Ook is er vaak een specifiek pijnpunt aan de voorzijde van de hiel.
Ontstaan van hielspoor
Hielspoor is een overbelastingsletsel. Veelvuldige belasting van de fascie kan leiden tot microscheurtjes. Wat eventueel kan leiden tot ontsteking en degeneratie van het bindweefsel (collageen) in de fascie. De term fasci-itis doet voorkomen dat we hier te maken hebben met een ontstekingsproces (‘itis’ wijst op een ontsteking). Hoewel er een ontstekingsproces plaatsvindt, wat zich o.a. uit in roodheid, zwelling en pijn, evolueert deze aandoening snel naar een degeneratief proces. We spreken dan van een tendinose in plaats van een tendinitis. Als de aandoening langdurig bestaat treedt er vaak een verkalking in de aanhechting van de fascie aan het hielbeen op. Die de naam ‘hielspoor’ draagt. Deze is echter niet de oorzaak van de pijn of de ziekte maar een gevolg van de ontstekingsprocessen.
Hielspoor volgens de traditionele Chinese geneeskunde
Traditionele Chinese geneeskunde differentieert hielspoor in de volgende patronen:
1. Obstructie door wind, kou en damp (vocht)
Door buitensporten, ongeacht de weersomstandigheden, stellen sporters zich bloot aan wind, kou en vocht. Bij intense activiteit gaan poriën open en vormen mogelijke openingen voor de invasie van wind, kou en vocht.
Verder kan invasie van wind, kou en vocht ook het gevolg zijn van:
– Intense of overmatige activiteit of sport dat leidt tot verrekking;
– Te lang staande werk, of staan, zonder voldoende rust en goed schoeisel;
– Inactiviteit;
– Bepaalde, onveranderlijke terugkerende bewegingen.
2. Qi en Bloed-deficiëntie
Symptomen:
Stijfheid, kramp of gevoelloosheid van de ledematen, vermoeidheid, bleke huid en lippen, slapeloosheid, duizeligheid, een bleke tong.
3. Verzwakte lever en milt
De milt is verantwoordelijk voor Qi en de bloedvorming. Als deze verzwakt is voedt het de spieren niet meer goed. De beschikbaarheid van bloed voor de spieren, ligamenten en pezen is ook afhankelijk van het vermogen van de lever om bloed op te slaan.
Symptomen:
Stijfheid, spasmen, zwakte en gevoelloosheid, verminderde spierkracht en boog kracht. Atrofie in de onderste ledematen. Verminderde bereik van het enkelgewricht door ondervoede pezen waardoor de samentrekkings- en ontspanningsfunctie niet meer goed werken. Duizeligheid, droge ogen, vermoeidheid, bleke gelaatskleur, hypochondriac pijn, onregelmatige menstruatie, tong: bleek, slap, droog met tandafdruk aan de zijkanten.
4. Qi en Bloed stagnatie
Trauma aan de hielstreek kan de stroom van Qi en bloed naar de voet verminderen. Zo krijgt externe wind, kou en vocht de kans om het gebied binnen te vallen. Slechte voeding en stress kan ook leiden tot Qi en bloed tekortkomingen. Die zijn ook van invloed op de stroom van Qi en bloed in de vaten.
Als Qi stagnatie overheerst, kan de pijnlocatie bewegen rond de hiel en de voet voelt opgezwollen en pijnlijk aan. In dit geval kan de tong roze / paars uitzien. Als er bloed stagnatie overheerst, is de locatie van de pijn vast. In dit geval is een paarse kleur op de tong meer uitgesproken.
Acupunctuur en Laseracupunctuur in de Strijd tegen Hielspoor
Hielspoor veroorzaakt vaak hevige pijn bij het lopen of staan. Patiënten zoeken daarom naar effectieve en duurzame behandelmethoden. Klassieke therapieën geven soms slechts tijdelijk verlichting. Een aanpak die zowel pijn vermindert als herstel bevordert is noodzakelijk.
Acupunctuur biedt hierbij belangrijke ondersteuning. Door gerichte stimulatie van specifieke punten verbetert de doorbloeding en vermindert de spanning in pees en spieren. Hierdoor ervaart de patiënt minder pijn en kan het weefsel sneller herstellen. Bovendien helpt acupunctuur om de energiebalans in het lichaam te herstellen. Dat zorgt voor betere regeneratie en algehele vitaliteit.
Laseracupunctuur versterkt dit proces. Het licht stimuleert mitochondriën, de energiecentrales van de cellen. Daardoor stijgt de productie van ATP en verbetert de celactiviteit. Ontstekingen verminderen, celproliferatie neemt toe en de microcirculatie verbetert. Ook stimuleert lasertherapie de aanmaak van groeifactoren, wat weefselherstel versnelt. Fotochemische reacties en antioxidanteffecten beschermen de cellen en zorgen voor een krachtig genezingsproces.
Belangrijke acupunctuurpunten bij hielspoor zijn onder andere:
- Zusanli (ST36, 足三里) – versterkt Qi en Bloed, verbetert circulatie.
- Sanyinjiao (SP6, 三阴交) – harmoniseert Milt, Lever en Nier, bevordert weefselherstel.
- Taixi (KI3, 太溪) – voedt Nier-Yin, ondersteunt pezen en botten.
- Kunlun (BL60, 昆仑) – vermindert pijn in hiel en enkel.
- Chengshan (BL57, 承山) – ontspant de kuitspieren, verlicht spanning op de fascia plantaris.
De combinatie van traditionele acupunctuur en laseracupunctuur biedt een dubbel effect. Naaldstimulatie opent de energiestroom en vermindert blokkades. Laserlicht versterkt het herstelproces op celniveau. Samen vormen ze een krachtige, moderne behandelstrategie tegen hielspoor.
Doeltreffende Chinese Kruidenformules tegen Hielspoor
Traditionele Chinese Geneeskunde ziet hielspoor niet alleen als een lokaal probleem. Het is vaak een uiting van onderliggende disbalans. Factoren zoals Qi- en Bloed-stagnatie, Damp-Koude in de meridianen en Nier-zwakte spelen vaak een rol. Chinese kruidenformules herstellen deze balans. Zij verminderen pijn, bevorderen circulatie en versterken pezen en botten.
Een eerste effectieve formule is Du Huo Ji Sheng Tang (独活寄生汤). Deze klassieke combinatie verdrijft Wind-Koude-Damp en versterkt Lever en Nier. Ze voedt ook Bloed en Qi. Daardoor vermindert pijn in de onderrug en benen, wat vaak samengaat met hielspoor.
Een tweede krachtige formule is Shen Tong Zhu Yu Tang (身痛逐瘀汤). Deze formule richt zich op Bloedstagnatie. Zij activeert de circulatie, verdrijft stase en verlicht pijn. Bij chronische hielspoor met scherpe, stekende pijn werkt deze formule bijzonder goed.
Een derde formule is Juan Bi Tang (蠲痹汤). Deze combinatie verdrijft Damp en Wind, opent de meridianen en verlicht pijn. Zij is vooral geschikt bij een zwaar, drukkend gevoel in de hiel, vaak erger bij vochtig of koud weer.
Een vierde waardevolle formule is Zuo Gui Wan (左归丸). Deze formule voedt Yin en versterkt de Nieren. Zij ondersteunt botten, pezen en ligamenten. Daardoor helpt ze bij zwakte en chronische degeneratie, vaak aanwezig bij langdurige hielspoor.
Door zorgvuldig gebruik van deze formules kan het herstel versnellen. De pijn vermindert en de pezen en botten worden sterker. In de praktijk combineren therapeuten kruiden vaak met acupunctuur en lasertherapie voor het beste resultaat.
Uw Chinees Geneeskundige van Acupunctuur & Gezondheidscentrum Chen Rotterdam kan u gericht adviseren in uw situatie. Neem gerust contact met ons op.
Literatuurlijst
- Thiagarajah, A. G. (2017). How effective is acupuncture for reducing pain due to plantar heel pain? Journal name, volume(issue), pages. Geraadpleegd via PMC; vier studies toonden significante pijnreductie aan gedurende 4–8 weken versus standaardbehandeling of ‘sham’ acupunctuur.
- Zhang, S. P., et al. (2011). Acupuncture Treatment for Plantar Fasciitis: A Randomized … (…first step pain, PC7 acupunctuurpunt…). Geraadpleegd via PMC; acupunctuur gaf pijnverlichting en PC7 bleek relatief specifiek voor hielpijn.
- Clark, R. J., & Tighe, M. (2012). The Effectiveness of Acupuncture for Plantar Heel Pain: A Systematic Review. Acupuncture in Medicine, 30(4). DOI:10.1136/acupmed-2012-010183. Systematische review; high-quality studies tonen significante verbetering in pijn en functie, vergelijkbaar met andere conventionele interventies.
- Verywell Health. (2022, 26 oktober). When to Consider Acupuncture for Plantar Fasciitis. Geraadpleegd via Verywell Health; review concludeert dat acupunctuur binnen 4–8 weken significante pijnverlichting biedt, vergelijkbaar met nachtspalken en NSAID’s. Verywell Health