Gastro-enteritis, in de volksmond vaak buikgriep genoemd, is een ontsteking van de maag en darmen die leidt tot diarree, braken, buikkrampen en soms koorts. De aandoening is meestal acuut en wordt in veel gevallen veroorzaakt door virussen zoals het norovirus of rotavirus, maar kan ook het gevolg zijn van bacteriën, parasieten of voedselintoxicatie. De aandoening komt vaak plotseling op en kan variëren van mild tot ernstig, vooral bij jonge kinderen, ouderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem.
In de westerse geneeskunde richt men zich voornamelijk op symptoombestrijding, rehydratatie en in sommige gevallen antimicrobiële therapie. De Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) ziet gastro-enteritis als een verstoring van de Maag- en Miltfunctie, veroorzaakt door pathogene factoren zoals externe koude of damp-hitte.
Een geïntegreerde benadering, waarbij men de symptomen acuut behandelt met westerse zorg én de interne balans herstelt via TCM, kan het herstel versnellen en de darmgezondheid op de lange termijn verbeteren.
Oorzaken en Behandeling volgens de Westerse Geneeskunde
Oorzaken van gastro-enteritis:
- Virale infecties (norovirus, rotavirus)
- Bacteriële besmettingen (Salmonella, E. coli, Campylobacter)
- Parasitaire infecties (Giardia)
- Voedselvergiftiging of verontreinigd drinkwater
- Slechte hygiëne of kruisbesmetting
- Reactie op antibiotica of andere medicatie
Symptomen:
- Diarree (vaak waterig)
- Misselijkheid en braken
- Buikkrampen
- Koorts
- Uitdroging (droge mond, verminderde urineproductie, sufheid)
Behandeling:
- Rehydratatie met ORS (orale rehydratiezouten)
- Dieetaanpassing (licht verteerbare voeding)
- Antidiarree- of anti-emetica (bij ernstige klachten)
- Antibiotica (uitsluitend bij bacteriële infecties en na diagnose)
- Goede hygiëne ter preventie
TCM-visie op Gastro-enteritis
In de TCM wordt gastro-enteritis meestal gelinkt aan een invasie van externe pathogene factoren, zoals koude, damp of hitte, die de functies van Milt en Maag verstoren. Deze disbalans leidt tot een onvermogen om voedsel te transformeren en transporteren, wat zich uit in braken, diarree en buikpijn.
Veelvoorkomende TCM-patronen:
- Damp-Hitte in de Maag en Darmen
- Koude en Vochtinvasie
- Milt-Qi-deficiëntie met voedselretentie
- Lever-Milt disharmonie
TCM-behandelingen bij Gastro-enteritis
Acupunctuur en Laseracupunctuur
Gastro-enteritis vraagt om snelle, effectieve behandelmethoden. Deze aandoening veroorzaakt misselijkheid, braken, diarree en buikpijn. Het tast de spijsvertering aan en verstoort de balans van Qi en Vloeistoffen. Daarom is een herstelgerichte aanpak cruciaal. Laseracupunctuur en acupunctuur bieden hierbij een natuurlijke en doelgerichte oplossing.
Acupunctuur: Herstel van Evenwicht en Spijsverteringsfunctie
Acupunctuur versterkt de Milt en Maag, reguleert de Qi-stroom en vermindert pijn. Door specifieke punten te stimuleren, herstelt het lichaam sneller en vermindert het vochtretentie en krampen.
Belangrijke punten zijn:
- ST36 (Zusanli, 足三里) – versterkt Milt en Maag, bevordert spijsvertering.
- CV12 (Zhongwan, 中脘) – harmoniseert de Maag en vermindert misselijkheid.
- SP9 (Yinlingquan, 陰陵泉) – verdrijft vocht en verlicht buikpijn.
- LI4 (Hegu, 合谷) – reguleert de darmfunctie en vermindert spasmen.
- ST25 (Tianshu, 天樞) – belangrijk bij diarree en buikpijn.
Door deze punten te combineren, herstelt de Qi-circulatie in de buik. De ontsteking vermindert, de spijsvertering verbetert, en de darmen kalmeren.
Laseracupunctuur: Precisie met Moderne Technologie
Laseracupunctuur versterkt de traditionele werking met moderne fotobiologische effecten. De laserlichtgolven stimuleren mitochondriën, waardoor cellen meer energie produceren. Daardoor versnelt het herstel van slijmvliezen en weefsels.
Daarnaast vermindert laseracupunctuur ontstekingen en stimuleert het celproliferatie. Het verbetert de microcirculatie, verhoogt de productie van groeifactoren en activeert fotochemische reacties. Deze processen bevorderen genezing en versterken het immuunsysteem.
De antioxidanteffecten van laserlicht beschermen cellen tegen verdere schade. Zo ondersteunt laseracupunctuur de regeneratie van het darmslijmvlies en vermindert het oxidatieve stress, een belangrijk mechanisme bij acute infecties.
Synergie van Acupunctuur en Lasertherapie
De combinatie van acupunctuur en laseracupunctuur biedt een krachtig synergistisch effect. Terwijl acupunctuurnaalden de Qi-stroom reguleren, versterkt laserenergie de celactiviteit op microscopisch niveau. Samen versnellen ze het herstel, verminderen ze ontstekingen en brengen ze het lichaam terug in balans.
Patiënten ervaren sneller verlichting van klachten, minder diarree en een rustiger spijsvertering. Zo vormt de combinatiebehandeling een brug tussen traditionele kennis en moderne geneeskunde.
Chinese kruidenformules
Chinese kruiden spelen een centrale rol binnen de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM). Ze herstellen interne disbalans, verwijderen pathogenen en versterken het spijsverteringssysteem. Gastro-enteritis vraagt om een aanpak die zowel de oorzaak als de symptomen behandelt. De juiste formule wordt gekozen op basis van het patroon van disharmonie.
1. Huo Xiang Zheng Qi San (藿香正气散)
Deze klassieke formule verdrijft Damp en Harmoniseert de Milt en Maag. Ze verlicht misselijkheid, braken en diarree door Damp-Hitte of Damp-Koude. De formule bevat onder meer Huo Xiang (藿香, Agastache rugosa), Bai Zhu (白术) en Chen Pi (陈皮). Het bevordert de spijsvertering en herstelt de Qi-circulatie in de middelste warmer.
2. Ge Gen Huang Qin Huang Lian Tang (葛根黄芩黄连汤)
Deze formule behandelt diarree met koorts en dorst veroorzaakt door Damp-Hitte in de darmen. Ge Gen (葛根) verhoogt de vloeistofproductie en stopt diarree. Huang Qin (黄芩) en Huang Lian (黄连) klaren Hitte en drogen Damp. De combinatie kalmeert ontsteking en herstelt darmbalans.
3. Shen Ling Bai Zhu San (参苓白术散)
Deze formule versterkt Milt- en Maag-Qi en elimineert Damp. Ze is ideaal bij chronische diarree, vermoeidheid en slechte eetlust. Belangrijke kruiden zijn Ren Shen (人参), Bai Zhu (白术) en Fu Ling (茯苓). De formule voedt Qi, ondersteunt de vertering en herstelt energie.
4. Lian Po Yin (连朴饮)
Lian Po Yin klaart Damp-Hitte en harmoniseert de Maag. Ze werkt goed bij acute diarree met misselijkheid en een vettige tongbeslag. Huang Lian (黄连) en Hou Po (厚朴) verdrijven hitte en Damp, terwijl Shi Chang Pu (石菖蒲) de Maag-Qi reguleert. De formule brengt rust in de darmen en vermindert buikklachten.
Chinese kruidenformules bieden een nauwkeurige en natuurlijke benadering van gastro-enteritis. Ze behandelen niet alleen symptomen, maar herstellen ook de interne harmonie. Door patronen correct te identificeren, kan de therapeut doelgericht behandelen en het herstel aanzienlijk versnellen.
TuiNa-massage
Bij kinderen is TuiNa-massage op de buik en rug bijzonder effectief. Specifieke technieken op de Ren Mai en Bladdermeridiaan helpen om de spijsvertering te reguleren en spanning te verminderen.
Voeding en Preventieadvies bij Gastro-enteritis
Voedingsadviezen (TCM)
Bij acute klachten:
- Drink rijstwater of bouillon (licht verteerbaar en versterkt de Milt)
- Eet kleine porties gekookte witte rijst, wortelsoep of gestoomde appel
- Gebruik gember (Sheng Jiang, 生姜) om koude te verdrijven en misselijkheid te stoppen
Te vermijden tijdens acute fase:
- Rauw voedsel, zuivel, vet en pittig eten
- Koud water of ijskoude dranken
- Koffie en alcohol
Bij herstel:
- Voeg langzaam voedingsmiddelen toe zoals gierstpap, pompoen, zoete aardappel
- Gebruik kruiden zoals Chinese dadel (Da Zao, 大枣) om Qi aan te vullen
Preventieve maatregelen:
- Was handen grondig, vooral na toiletgebruik en voor het eten
- Vermijd onhygiënisch voedsel en ongefilterd water
- Ondersteun de spijsvertering door regelmatig warme maaltijden te nemen
- Versterk de Milt-Qi met acupunctuur bij terugkerende klachten
Acupunctuur en Gezondheidscentrum Chen Rotterdam
Wij behandelen gastro-enteritis met een holistische aanpak. Onze TCM-specialisten bieden acupunctuur, kruiden en voedingsadvies voor snel herstel. Wij behandelen niet alleen de symptomen, maar pakken de onderliggende verstoringen aan om herhaling te voorkomen. Maak een afspraak via acupunctuurrotterdam.nu.
Literatuurlijst
- Orenstein R. Gastroenteritis, Viral. Encyclopedia of Gastroenterology. 2020:652–7. doi: 10.1016/B978-0-12-801238-3.65973-1. Epub 2019 Nov 1. PMCID: PMC7173604.
- Liu R, Luo Y, Ma J, Zhang Q, Sheng Y, Li J, Li H, Zhao T. Traditional Chinese medicine for functional gastrointestinal disorders and inflammatory bowel disease: narrative review of the evidence and potential mechanisms involving the brain-gut axis. Front Pharmacol. 2024 Sep 17;15:1444922. doi: 10.3389/fphar.2024.1444922. PMID: 39355776; PMCID: PMC11443704.
- National Center for Biotechnology Information. (2019). Gastroenteritis. In StatPearls. StatPearls Publishing. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK518995/
- Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). (z.d.). Buikgriep (gastro-enteritis) bij kinderen. Geraadpleegd op 26 maart 2025, van https://www.lumc.nl/afdelingen/spoedeisende-hulp/ziektes-en-aandoeningen/buikgriep-gastro-enteritis-bij-kinderen/#:~:text=Gastro%2Denteritis%20is%20een%20infectie,of%20bacteri%C3%ABn%20en%20ontstaat%20ineens