Ondersteuning voor Hersengezondheid en Herstel
Een gezond brein is de basis voor ons dagelijks functioneren. Geheugen, concentratie en helder denken zijn direct afhankelijk van een goede doorbloeding en voldoende energie. In de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) wordt dit gezien als een harmonieuze balans van Qi (energie) en Bloed.
Een formule die hierbij een belangrijke rol kan spelen is San Qi Bu Qi (三七补气方). Deze formule combineert San Qi (Notoginseng, 三七 / Panax notoginseng) met de Huang Qi (黄芪, Astragalus membranaceus) en Dang Gui (当归, Angelica sinensis). De laatste 2 kruiden welke onderdeel zijn van de klassieke formule Dang Gui Bu Xue Tang (当归补血汤).
Moderne studies bevestigen dat deze kruiden de doorbloeding verbeteren, zenuwcellen beschermen en het herstelvermogen ondersteunen. In dit artikel bespreken we de belangrijkste toepassingen. Algemene hersengezondheid, herstel na beroerte (CVA/TIA), geheugenproblemen zoals bij dementie, Chronische vermoeidheid met zwak Bloedbeeld, herstel na chirurgie of bevalling, traumatisch letsel, kneuzingen en interne bloedingen.
Algemene hersengezondheid
De hersenen hebben continu behoefte aan zuurstof en voedingsstoffen. San Qi Bu Qi ondersteunt dit proces op verschillende manieren:
- San Qi (Panax notoginseng): verbetert de microcirculatie en beschermt de bloedvaten. Grote klinische studies (Wu et al., 2023) tonen aan dat extracten van San Qi de functie van hersenvaten verbeteren en herstel ondersteunen bij ischemische schade.
- Huang Qi (Astragalus): versterkt de Qi, ondersteunt het immuunsysteem en helpt Bloed in de vaten te houden.
- Dang Gui (Angelica sinensis): voedt en beweegt Bloed, waardoor de hersenen beter voorzien worden van voedingsstoffen.
Door deze samenwerking draagt de formule bij aan mentale helderheid, betere concentratie en vermindering van geestelijke vermoeidheid. Dit maakt San Qi Bu Qi geschikt als algemene ondersteuning voor hersengezondheid.
Toepassing bij CVA en TIA
Na een beroerte (CVA) of TIA is herstel van de doorbloeding en bescherming van de hersencellen essentieel.
- Klinisch bewijs: een grootschalige RCT met meer dan 3000 patiënten (Wu et al., 2023) liet zien dat behandeling met Panax notoginseng-extract (Xuesaitong) leidde tot een significant betere functionele onafhankelijkheid drie maanden na een ischemisch CVA.
- Aanvullend bewijs: systematische reviews (Wang et al., 2021) bevestigen deze uitkomsten en tonen aan dat Panax notoginseng veilig en effectief is bij acute ischemische beroertes.
- DBT en doorbloeding: Dang Gui Bu Xue Tang verbetert de endotheelfunctie en stimuleert angiogenese (Lin et al., 2017), processen die van groot belang zijn tijdens herstel van hersenweefsel.
Belangrijk: deze formule is bedoeld voor de revalidatiefase en secundaire preventie, niet als vervanging van spoedzorg bij een acute beroerte.
Dementie en geheugenklachten
Bij dementie en geheugenverlies spelen vaak meerdere factoren: verminderde doorbloeding, oxidatieve stress en celdood door ophoping van schadelijke eiwitten.
- Bescherming tegen schade: preklinisch onderzoek toont dat Dang Gui Bu Xue Tang neuronen beschermt tegen celdood veroorzaakt door β-amyloïd (Gong et al., 2019), een belangrijke factor bij Alzheimer.
- Verbeterde vaatfunctie: DBT activeert de productie van stikstofmonoxide (NO) in endotheelcellen, waardoor de bloedtoevoer naar de hersenen verbetert (Gong et al., 2016).
- Circulatie en voeding: door Qi en Bloed te versterken kan de formule bijdragen aan het behoud van mentale helderheid en geheugen.
Hoewel klinisch bewijs bij dementie beperkt is, geven deze bevindingen een duidelijke aanwijzing dat San Qi Bu Qi ondersteunend kan werken bij cognitieve achteruitgang.
Overige toepassingen: vermoeidheid en herstel
Naast hersengezondheid en herstel na beroerte kan San Qi Bu Qi ook ingezet worden bij algemene verzwakking en herstel.
- Bij chronische vermoeidheid met een zwak Bloedbeeld geeft de formule energie (Qi) en voedt het Bloed, waardoor klachten zoals bleekheid, duizeligheid en uitputting verminderen.
- Na chirurgie of bevalling ondersteunt San Qi Bu Qi het herstel door Bloedverlies aan te vullen, de doorstroming te bevorderen en overmatige bloedingen te stoppen.
- Bij traumatisch letsel, kneuzingen of interne bloedingen helpt San Qi stolsels op te ruimen en nieuwe bloedingen te stoppen, terwijl Dang Gui en Huang Qi de regeneratie van weefsels ondersteunen.
Hierdoor is de formule breed inzetbaar als herstellend tonicum bij fysieke uitputting, Bloedverlies en trauma.
Voor wie is San Qi Bu Qi geschikt?
Deze formule kan worden ingezet bij:
- Mensen die hun algemene hersengezondheid en mentale vitaliteit willen ondersteunen.
- Patiënten in de herstelfase na een beroerte of TIA.
- Personen met geheugenproblemen of concentratieklachten in het kader van Qi- en Bloed-leegte.
- Herstel na ziekte, operatie of bevalling, wanneer extra energie en doorbloeding nodig zijn.
Wanneer niet gebruiken?
- Bij een acute beroerte of TIA is altijd onmiddellijke medische hulp noodzakelijk.
- Niet geschikt bij hittetekeningen zoals hoge koorts of actieve bloedingen door hitte.
- Voorzichtigheid bij gebruik samen met bloedverdunners of antistollingsmiddelen.
- Overleg altijd met een arts of TCM-therapeut voordat u met kruiden begint.
San Qi Bu Qi is een krachtige formule uit de TCM die door moderne onderzoeken steeds beter onderbouwd wordt. Het ondersteunt de doorbloeding, beschermt zenuwcellen en bevordert herstel. Daarmee kan de formule een waardevolle rol spelen bij:
- algemene hersengezondheid,
- herstel na CVA of TIA,
- en geheugenproblemen.
Altijd in combinatie met reguliere zorg en afgestemd op het individuele patroon van de patiënt.
Literatuur
- Gong, A. G. W., et al. (2016). Danggui Buxue Tang induces nitric oxide production in endothelial cells via the PI3K/Akt and MAPK pathways. Planta Medica, 82(2–3),
- Gong, G., et al. (2019). Danggui Buxue Tang protects cortical neurons from β-amyloid-induced apoptosis. BMC Complementary and Alternative Medicine, 19, 109.
- Huang, G. C., Chan, W. S., Kwok, H. F., Tam, V. W. L., Leung, P. C., & Fung, K. P. (2016). Danggui Buxue Tang promotes iron uptake and erythropoiesis: A study on its hematopoietic function. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2016, 9043867
- Li, T., Wang, A., Zhang, X., Feng, L., Du, P., Gao, Y., Ji, X., Song, H., & Chi, Z. (2025). Effect of age on the efficacy and safety of Panax notoginseng saponins in acute ischemic stroke: A prespecified secondary analysis of the PANDA study. Chinese Medicine, 20, 51.
- Lin, P.-L., et al. (2017). Compatibility study of Danggui Buxue Tang on chemical ingredients, angiogenesis, and endothelial dysfunction. Scientific Reports, 7, 45111.
- Wu, L., Song, H., Zhang, C., et al. (2023). Efficacy and Safety of Panax notoginseng Saponins in the Treatment of Adults With Ischemic Stroke in China: A Randomized Clinical Trial. JAMA Network Open, 6(6), e2317574.
- Wang, L., et al. (2021). Panax notoginseng saponins for acute ischemic stroke: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2021, 4694076.
- Wang, W. L., Hsieh, Y. S. Y., Chen, C. Y., Huang, Y. K., Hsieh, C. W., & Chang, H. C. (2015). Danggui Buxue Tang as a Chinese herbal decoction accelerates bone healing in a mouse model. PLOS ONE, 10(7), e0131999.
- Yang, M., Liu, C., Qi, Y., Sun, J., Wang, H., & He, L. (2022). Antifatigue effects of fermented Panax notoginseng leaves in mice. Frontiers in Nutrition, 9, 824525.
- Zhou, S., Zhang, Y., Jiang, Y., Wei, D., Li, X., & Xu, J. (2012). Anti-fatigue effects of Panax notoginseng saponins in mice. Journal of Ethnopharmacology