Traditionele Chinese geneeskunde (TCM) heeft een lange geschiedenis in het onderzoeken van verouderingsproblemen. Zo waren veel oude wijzen in staat om op hoge leeftijd te leven. Het is algemeen aanvaard dat spontane degeneratie tot op zekere hoogte optreedt met de leeftijd. Deze natuurlijke levenscyclus is onomkeerbaar en onvermijdelijk. In dit artikel beschrijven wij de factoren die bijdragen aan veroudering.
Als we echter weten hoe ons lichaam dit degeneratieproces doormaakt, is het mogelijk om het te vertragen. Of ons op zijn minst gracieus ouder te laten worden. Veroudering omvat een complex en gevarieerd proces. Daarbij richt de moderne geneeskunde zich op het onderzoeken ervan op moleculair of biochemisch niveau. Wetenschappers hebben verschillende verouderingstheorieën voorgesteld. Momenteel zijn de meest algemeen aanvaarde theorieën de theorie van schade door vrije radicalen, de hormonale theorie, de telomeer-theorie (delen van het DNA), de genetische controle-theorie en de slijtage-theorie. In het kort stellen deze theorieën dat het verouderingsproces ofwel genetisch geprogrammeerd is of beïnvloed door extrinsieke factoren.
TCM beschouwt veroudering vanuit een functioneel aspect. Artsen geloven daarbij dat leeftijdsgerelateerde veranderingen voornamelijk te wijten zijn aan orgaandegeneratie en uitputting van fundamentele stoffen. Veroudering heeft te maken met de volgende veranderingen in het lichaam.
Uitputting van fundamentele stoffen
Het menselijk lichaam is een continu dynamisch systeem, waarin fundamentele stoffen zoals Qi, essentie (jing), bloed, lichaamsvloeistoffen en geest (shen) samenwerken om de activiteiten te creëren waaruit het leven bestaat. Met het ouder worden verzwakt de bron van deze stoffen en raakt uitgeput, en lichamelijke activiteiten vertragen. Dit komt tot uiting in de veel voorkomende tekenen van veroudering zoals spierkrimp, breekbare botten, losse huid en grijs haar.
Degeneratie van organen
Na verloop van tijd verliest ons lichaam het vermogen om zichzelf te herstellen en te regenereren. Dit veroorzaakt onvermijdelijke slijtage aan het lichaam. Een van de belangrijkste veranderingen treedt op in de nier. Als de voorraad essentie uitgeput raakt, speelt het niet de rol van het stimuleren van het algehele fysiologische functioneren. Dit leidt tot een afname van de vitaliteit. Bovendien kan de milt, die dient als de bron van de essentie van voedingsstoffen, niet langer zorgen voor een goede aanvulling en voeding van het lichaam. Dit draagt in hoge mate bij aan veroudering.
Accumulatie van metabole afvalstoffen
Omgevingsinvloeden of levensstijlgewoonten zoals te veel eten, overbelasting, onvoldoende lichaamsbeweging en stress zorgen ervoor dat het lichaam metabolische afvalstoffen ophoopt. Met het ouder worden vertraagt de functie van de interne organen en kan het lichaamsafval niet langer effectief elimineren; in het bijzonder bloedstasis en slijm, die op hun beurt de circulatie van bloed en Qi verder verstoren, de organen beschadigen en de aanvulling van fundamentele stoffen remmen. Veel voorkomende tekenen van veroudering zoals huidpigmentatie, cataract, gevoelloosheid, spierpijn, spataderen, abnormale polsslag of hypertensie zijn allemaal geassocieerd met bloedstasis in TCM.
Moderne TCM stelt dat veroudering een algemeen proces van achteruitgang is, aangezien het bijna elk deel van het lichaam betreft; de symptomen zullen complexer en uitgesprokener worden naarmate de leeftijd vordert. Veroudering mag niet worden beschouwd als een individuele ziekte of syndroom. Om veroudering te vertragen, past niet één behandeling allemaal. Een TCM-arts houdt rekening met de geografische locatie, het geslacht, de leeftijd, levensstijlpatronen en medische en familiegeschiedenis uit het verleden voordat hij een behandeling voorschrijft. TCM-remedies om veroudering te vertragen zijn daarom veelomvattend en zijn aangepast aan individuele omstandigheden. De therapeutische doelen zijn echter eenvoudigweg het aanvullen van fundamentele stoffen, het stimuleren van het functioneren van organen en het elimineren van metabolische afvalstoffen.
Wilt u meer weten over factoren die bijdragen aan veroudering? Uw Chinees Geneeskundige van Acupunctuur & Gezondheidscentrum Chen Rotterdam kan u gericht adviseren in uw situatie. Neem gerust contact met ons op.