Verstopping (constipatie) kan bij velen een ongemakkelijk gevoel en in bepaalde gevallen zelfs pijnlijke uitingen geven. Verstopt zijn betekent dat je stoelgang moeilijk verloopt of minder vaak voorkomt dan gewenst. Het is ook vaak onschuldig. De normale tijd tussen de stoelgang varieert daarnaast sterk van persoon tot persoon. Sommige mensen hebben het drie keer per dag. Anderen hebben het slechts een paar keer per week. Het is meestal te lang om langer dan 3 of meer dagen zonder stoelgang te blijven zitten.
Volgens de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) wordt constipatie veroorzaakt door een gebrek aan essentiële vloeistof, een tekort aan Qi en vitaal bloed, en een teveel aan yang met een tekort aan yin.
Constipatie gaat vaak gepaard met harde of kleine ontlasting en een opgeblazen gevoel. Constipatie kent meerdere oorzaken. De bekendste bijvoorbeeld:
- Veranderingen in wat u eet of uw activiteiten
- Niet genoeg water of vezels in uw dieet
- Veel zuivelproducten eten
- Niet actief zijn
- Spanning
- Prikkelbare darm syndroom (PDS)
- Zwangerschap
- Darmkanker
- Neurologische aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson of multiple sclerose
- Te weinig werkende schildklier (ook wel hypothyreoïdie)
Constipatie in TCM
Volgens de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) zijn er verschillende typen constipatie, elk met verschillende oorzaken en behandelingen. Hier zijn enkele veelvoorkomende typen constipatie volgens de TCM:
Hitte-Constipatie (Re Bian Mi):
Symptomen: Droge en harde ontlasting, moeilijk te passeren ontlasting, dorst, rood gezicht, prikkelbaarheid, slechte adem.
Oorzaken: Overmatig consumeren van warme en pittige voedingsmiddelen, emotionele stress, en hitte in de maag en darmen.
Behandeling: Koel het lichaam af, gebruik kruiden zoals da huang (rabarberwortel) en mang xiao (Natriumsulfaat) om hitte te klaren en ontlasting te bevochtigen.
Koude-Constipatie (Han Bian Mi):
Symptomen: Moeilijk te passeren ontlasting, buikpijn die verlicht wordt door warmte, koude ledematen, voorkeur voor warme dranken.
Oorzaken: Consumptie van te veel koude voedingsmiddelen of drankjes, blootstelling aan koude omgevingen.
Behandeling: Warm het lichaam op, gebruik kruiden zoals gan jiang (gedroogde gember) en rou gui (kaneel) om de interne koude te verdrijven.
Qi-Constipatie (Qi Bian Mi):
Symptomen: Opgeblazen gevoel, een gevoel van volheid, vaak boeren of winderigheid, wisselende consistentie van ontlasting.
Oorzaken: Emotionele stress, spanning, stagnatie van de lever-Qi.
Behandeling: Beweeg de Qi, gebruik kruiden zoals chai hu (haardraad), xiang fu (cyperus) om Qi te reguleren en de spijsvertering te verbeteren.
Bloed-Leegte Constipatie (Xue Xu Bian Mi):
Symptomen: Droge en harde ontlasting, bleek gezicht, duizeligheid, hartkloppingen.
Oorzaken: Bloedtekort door chronische ziekte, bloedverlies, of onvoldoende voeding.
Behandeling: Voed het bloed, gebruik kruiden zoals dang gui (Chinese engelwortel), bai shao (witte pioenrooswortel) om het bloed te voeden en de darmvochtigheid te verbeteren.
Yin-Leegte Constipatie (Yin Xu Bian Mi):
Symptomen: Droge en harde ontlasting, dorst met een voorkeur voor kleine slokjes, nachtelijk zweten, rode tong met weinig beslag.
Oorzaken: Chronische ziekte, overmatige consumptie van warme voedingsmiddelen of medicijnen die het Yin verzwakken.
Behandeling: Voed het Yin, gebruik kruiden zoals mai men dong (oppiacanthes), tian men dong (aspergeswortel) om het Yin te voeden en de darmvochtigheid te verbeteren.
Yang-Leegte Constipatie (Yang Xu Bian Mi):
Symptomen: Moeilijk te passeren ontlasting, koude ledematen, vermoeidheid, zwakke en langzame pols.
Oorzaken: Chronische ziekte, overmatige blootstelling aan koude, onvoldoende warmte in het lichaam.
Behandeling: Versterk het Yang, gebruik kruiden zoals fu zi (aconiet), rou gui (kaneel) om de interne warmte te herstellen en de spijsvertering te bevorderen.
Elk type constipatie vereist een specifieke benadering en behandeling. Het is daarom belangrijk om een juiste diagnose te stellen voor een gepersonaliseerde behandeling.
Acupunctuur bij verstopping (constipatie)
Vaak is al verbeterd resultaat merkbaar, een goede stoelgang, na vijf acupunctuurbehandelingen (per week) of elke andere dag. In extreme gevallen kan elektro-acupunctuur helpen. De stimulans via de naalden zijn verder versterkt door elektro-pulsen. Een krachtige techniek die de laatste jaren in populariteit wint en ook een effectieve werking biedt.
Kruidentherapie
Veel acupuncturisten zijn ook van mening dat kruidenthee de stoelgang kan bevorderen. Denk hierbij aan thee van onder andere senebladeren, gember, zoethout.
Wat betreft het gebruik van Chinese kruiden voor het bevorderen van de stoelgang kan zwarte sesamzaad (Hei Zhi Ma) baat hebben. Deze is opgenomen in de Chinese Materia Medica voor het bevochtigen en verplaatsen van de darmen en het verlichten van constipatie. Daarnaast kan Da Huang, ook bekend als Rabarberwortel, wenselijk zijn. Deze werkt namelijk sterk purgerend en is zeer effectief in het bevorderen van stoelgang. Xiao Cheng Qi Tang is ook een kruidenformule die bekend staat de stoelgang te bevorderen, opgezette buik en constipatie te verlichten. Als ook Tong Fu Run Chang.
Dieet en leefstijladviezen
Volgens de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) kan constipatie worden verminderd door voedingsmiddelen te consumeren die de spijsvertering bevorderen en het lichaam in balans brengen. Hier zijn enkele tips en voedingsmiddelen die volgens TCM nuttig kunnen zijn:
Voedingsmiddelen met een bevochtigende werking:
Peren: Bekend om hun hydraterende eigenschappen en rijk aan vezels.
Sesamzaad: Kan helpen om de darmen te smeren.
Walnoten: Werken voedend en bevorderen de darmfunctie.
Warmte bevorderende voedingsmiddelen:
Gember: Helpt de spijsvertering te stimuleren en koude in het lichaam te verdrijven.
Kaneel: Verwarmt het lichaam en stimuleert de spijsvertering.
Vezelrijke voedingsmiddelen:
Volkoren granen: Zoals bruine rijst, haver, en gerst, die de darmperistaltiek stimuleren.
Groene bladgroenten: Zoals spinazie en boerenkool, die rijk zijn aan vezels en water.
Voedingsmiddelen die de Qi (energie) bewegen:
Daikon radijs: Helpt bij het verlichten van stagnatie en bevordert de spijsvertering.
Pepermunt: Bekend om zijn verfrissende en bewegende eigenschappen.
Voedingsmiddelen met een verkoelende werking:
Komkommer: Helpt om warmte in de darmen te verminderen en is hydraterend.
Watermeloen: Verkoelend en hydraterend, helpt om de vloeistoffen in het lichaam in balans te brengen.
Vermijd voedsel dat de spijsvertering kan verstoren:
Vet en zwaar voedsel: Dit kan de spijsvertering belasten en constipatie verergeren.
Koude voedingsmiddelen: Zoals ijs en koude dranken, omdat deze de spijsvertering kunnen vertragen.
Leefstijl
Naast voeding is het volgens TCM ook belangrijk om voldoende water te drinken, regelmatig te bewegen, en stress te verminderen. Dit alles kan bijdragen aan een gezonde spijsvertering en het verminderen van constipatie.
Uw Chinees Geneeskundige van Acupunctuur & Gezondheidscentrum Chen Rotterdam kan u gericht adviseren in uw situatie. Neem gerust contact met ons op.